Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Witold Falczyński (sprawozdawca), Sędziowie Sędzia WSA Joanna Cylc-Malec, Sędzia WSA Bogusław Wiśniewski, Protokolant Referent Bartłomiej Maciak, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 8 kwietnia 2014 r. sprawy ze skargi P. G. - redaktora na bezczynność Zarządu w przedmiocie udostępnienia informacji prasowej I. stwierdza, że bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa; II. umarza postępowanie w zakresie zobowiązania Zarządu do załatwienia wniosku o udzielenie informacji prasowej z dnia 16 września 2013 r.; III. wymierza Zarządowi grzywnę w wysokości 500 (pięćset) złotych; IV. zasądza od Zarządu na rzecz P. G. - redaktora 117 (sto siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

We wniosku z dnia 16 września 2013 r. S. P. - dziennikarz dziennika "Ł." z siedzibą w G., powołując się na przepis art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe, zwrócił się do Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w B. (dalej jako "ZO PZŁ") o udzielenie informacji obejmującej odpowiedzi na następujące pytania:

1. Jaki skład zarządu Koła Łowieckiego nr [...] "D." figuruje aktualnie w Zarządzie Okręgowym PZŁ w B.?

2. Jakie zmiany w składzie poszczególnych stanowisk zarządu ww. Koła i w jakich datach odnotowano w dokumentacji Zarządu Okręgowego od 1 kwietnia 2010 r. do chwili obecnej?

Wnioskodawca zaznaczył, że w przypadku odmowy udzielenia żądanych informacji prosi o złożenie w ciągu 3 dni odmowy w trybie art. 4 ust. 3 ustawy Prawo prasowe.

W piśmie z dnia 19 września 2013 r. Przewodniczący ZO PZŁ poinformował wnioskodawcę, że Zarząd zapozna się z treścią jego wniosku na najbliższym planowanym posiedzeniu i wówczas udzieli stosownych informacji w sprawach wyszczególnionych w tym wniosku.

W dniu 16 grudnia 2013 r. P. G. – redaktor naczelny dziennika "Ł." skierował do ZO PZŁ pismo, w którym stwierdził, że redakcja dotychczas nie otrzymała odpowiedzi na zapytanie prasowe S. P. z dnia 16 września 2013 r., w związku z czym domaga się sporządzenia odmowy przewidzianej w art. 4 ust. 3 Prawa prasowego lub udzielenia wnioskowanej informacji w ciągu 3 dni.

W odpowiedzi na powyższe pismo Przewodniczący ZO PZŁ w piśmie z dnia 3 stycznia 2014 r. poinformował dziennik "Ł.", że zapozna się z wnioskiem z dnia 16 września 2013 r. na swym styczniowym posiedzeniu i udzieli odpowiedzi w tej sprawie. Jednocześnie Przewodniczący ZO PZŁ wyjaśnił, że dotychczasowa zwłoka w udzieleniu odpowiedzi spowodowana była koniecznością wnikliwej konsultacji prawnej w tym zakresie.

W dniu 20 stycznia 2014 r. (data wpływu do siedziby ZO PZŁ) P. G., działając jako redaktor naczelny dziennika "Ł.", wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie skargę zatytułowaną jako "Skarga na odmowę lub bezczynność w udzieleniu informacji", w której jako przedmiot zaskarżenia oznaczył alternatywnie: odmowę ZO PZŁ w przedmiocie udzielenia informacji prasowej zgodnie z wnioskiem z dnia 16 września 2013 r. i bezczynność lub przewlekłość postępowania w sprawie tego wniosku. W sposób alternatywny skarżący sformułował również zarzuty wobec ZO PZŁ. W pierwszej kolejności wskazał na naruszenie przez ten organ art. 4 ust. 1 Prawa prasowego poprzez błędne przyjęcie, że w niniejszej sprawie zachodzą podstawy odmowy udzielenia informacji prasowej oraz naruszenie ust. 3 tego przepisu poprzez niezachowanie wymagań, jakie powinna spełniać odmowa udzielenia informacji prasowej (brak wskazania powodów odmowy) oraz zwłokę w jej udzieleniu. Alternatywnie zaś skarżący zarzucił ZO PZŁ naruszenie art. 4 ust. 3 ustawy o dostępie do informacji publicznej w związku z bezczynnością lub przewlekłym prowadzeniem postępowania w udzieleniu wnioskowanej informacji.

W uzasadnieniu skargi skarżący przedstawił dotychczasowy przebieg postępowania w sprawie wniosku dziennikarza dziennika "Ł." z dnia 16 września 2013 r. oraz podkreślił, że do dnia sporządzenia skargi ZO PZŁ nie udzielił odpowiedzi na zawarte w tym wniosku pytania. Zdaniem skarżącego, brak żądanych odpowiedzi należy utożsamiać z odmową udzielenia informacji w rozumieniu art. 4 ust. 1 i 2 Prawa prasowego. Przekonanie to skarżący oparł na treści wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 grudnia 2001 r., sygn. akt II SAB 254/01, w którym wyrażono pogląd, iż bezczynność, której istotą jest brak reakcji procesowej na żądanie strony postępowania, w sprawach prasowych nie istnieje, lecz oznacza odmowę udzielenia informacji.

Skarżący stwierdził, że zapadła w niniejszej sprawie odmowa jest niezgodna z art. 4 ust. 1 Prawa prasowego, w świetle którego Polski Związek Łowiecki jest obowiązany do udzielenia prasie informacji o swojej działalności, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów informacja taka nie jest objęta tajemnicą lub nie narusza prawa do prywatności. Informacje objęte wnioskiem z dnia 16 września 2013 r. spełniają bowiem te kryteria, a zatem prasa winna mieć do nich dostęp. Ponadto – jak podkreślił skarżący – nie udzielając odpowiedzi na zadane w tym wniosku pytania, Zarząd Okręgowy ZPŁ nie wskazał ustawowych przyczyn odmowy, czym naruszył także ust. 3 powyższego unormowania.

Na wypadek uznania przez Sąd, że nieudzielenie przez ZO PZŁ informacji zgodnie z treścią wniosku z dnia 16 września 2013 r. nie stanowi odmowy udzielenia informacji prasowej, lecz jest to ewentualna bezczynność lub nadmierna przewlekłość prowadzonego postępowania, skarżący podniósł, iż na odpowiedź organu oczekuje już 4 miesiące, pomimo, że w piśmie z dnia 19 września 2013 r. został poinformowany, iż Zarząd zapozna się z przedmiotowym wnioskiem na swym najbliższym posiedzeniu, a zgodnie z § 134 ust. 2 Statutu PZŁ, ZO PZŁ zobowiązany jest do zbierania się na posiedzeniu co najmniej raz w miesiącu.

W oparciu o powyższe argumenty P. G. zwrócił się do Sądu alternatywnie:

- na podstawie art. 146 § 2 ustawy Prawo o postępowaniu przez sądami administracyjnymi – o nakazanie ZO PZŁ udzielenia informacji poprzez odpowiedź na pytania zawarte we wniosku z dnia 16 września 2013 r., lub

- na podstawie art. 145 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przez sądami administracyjnymi – o uchylenie zaskarżonej odmowy i zobowiązanie ZO PZŁ do ponownego rozpatrzenia wniosku z dnia 16 września 2013 r., lub

- na podstawie art. 149 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przez sądami administracyjnymi – o zobowiązanie ZO PZŁ do udzielenia wnioskowanej informacji w określonym terminie z równoczesnym stwierdzeniem, że bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa.

Jednocześnie skarżący wniósł o zasądzenie kosztów postępowania wg norm przepisanych.

W odpowiedzi na skargę Przewodniczący ZO PZŁ wyjaśnił, że po konsultacjach prawnych Zarząd w dniu 31 stycznia 2014 r. podjął decyzję, w wyniku której zarówno S. P. jak i P. G. przesłano żądane informacje. W ocenie ZO PZŁ skarga jest zatem aktualnie bezzasadna. Do odpowiedzi na skargę załączono pismo z dnia 3 lutego 2014 r., w którym udzielono stronie skarżącej odpowiedzi na zawarte we wniosku z dnia 16 września 2013 r. pytania.

Na mocy zarządzenia Przewodniczącego Wydziału II Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 13 lutego 2014 r. przedmiotowa sprawa została zarejestrowana w repertorium "SAB", zaś za przedmiot skargi przyjęto bezczynność w zakresie udostępnienia informacji prasowej.

Na rozprawie przed Sądem w dniu 8 kwietnia 2014 r. S. P., występując w roli pełnomocnika strony skarżącej, wniósł o stwierdzenie, że bezczynność ZO PZŁ w niniejszej sprawie miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa, wymierzenie temu organowi grzywny, a nadto o wystąpienie do Zarządu Głównego PZŁ z wnioskiem o ukaranie osoby odpowiedzialnej za nieudzielenie informacji karą dyscyplinarną. Pełnomocnik skarżącego przyznał jedocześnie, że żądana informacja została udzielona po wniesieniu skargi.

Pełnomocnik ZO PZŁ na rozprawie wniósł natomiast o oddalenie skargi, ewentualnie o jej odrzucenie, gdyż nie została ona poprzedzona wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 1 i art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst. jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.), dalej "p.p.s.a.", sąd sprawuje kontrolę działalności administracji publicznej poprzez rozpoznawanie skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1-4a. Stosownie do art. 149 § 1 p.p.s.a. sąd uwzględniając skargę na bezczynność organów w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1-4a p.p.s.a., zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu lub dokonania czynności lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. Jednocześnie sąd stwierdza, czy bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Stosownie zaś do § 2 cytowanego przepisu sąd, w przypadku, o którym mowa w § 1, może ponadto orzec z urzędu albo na wniosek strony o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6.

Należy również podkreślić, że w myśl art. 134 § 1 p.p.s.a. sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Dodatkowo, w przypadku rozpoznawania skargi na bezczynność, sąd bierze pod uwagę sytuację istniejącą w dniu orzekania.

Na wstępie należy zwrócić uwagę, że skarżący w niniejszej sprawie jako przedmiot skargi oznaczył alternatywnie odmowę udzielenia informacji prasowej żądanej we wniosku z dnia 16 września 2013 r. oraz bezczynność w udzieleniu tej informacji. Wskazanie w pierwszej kolejności odmowy udzielenia informacji jako przedmiotu zaskarżenia skarżący uzasadnił powołując się na pogląd orzeczniczy zaprezentowany m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 grudnia 2001 r., sygn. akt II SAB 254/01 (LEX nr 684864), w którym przyjęto, że w sprawach prasowych nie istnieje bezczynność, lecz oznacza ona odmowę udzielenia informacji w rozumieniu art. 4 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe (Dz. U. Nr 5, poz. 24 ze zm.), dalej jako "Pr. pras.". Zgodnie z tym przepisem przedsiębiorcy i podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku są obowiązane do udzielenia prasie informacji o swojej działalności, o ile na podstawie odrębnych przepisów, informacja nie jest objęta tajemnicą lub nie narusza prawa do prywatności (ust. 1). W przypadku odmowy udzielenia informacji, na żądanie redaktora naczelnego, odmowę doręcza się zainteresowanej redakcji w formie pisemnej, w terminie trzech dni; odmowa powinna zawierać oznaczenie organu, jednostki organizacyjnej lub osoby, od której pochodzi, datę jej udzielenia, redakcję, której dotyczy, oznaczenie informacji będącej jej przedmiotem oraz powody odmowy (ust. 3). Odmowę, o której mowa w ust. 3, lub niezachowanie wymogów określonych w tym przepisie, można zaskarżyć do sądu administracyjnego w terminie 30 dni; w postępowaniu przed sądem stosuje się odpowiednio przepisy o zaskarżaniu do sądu decyzji administracyjnych (ust. 4).

W ocenie Sądu przywołany wyżej pogląd nie ma jednak zastosowania w niniejszej sprawie, albowiem przedmiotowy wniosek strony skarżącej z dnia 16 września 2013 r. nie podlegał załatwieniu przez ZO PZŁ w trybie art. 4 Pr. pras. W konsekwencji nie można uznać, że nieudzielenie skarżącemu informacji zgodnie z treścią tego wniosku stanowi odmowę udzielenia informacji prasowej, o której mowa w ust. 3 powyższego przepisu, a która podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego w trybie jego ust. 4 w zw. z art. 3 § 3 p.p.s.a.

Rozwijając powyższe stanowisko w pierwszej kolejności wypada wyjaśnić, iż w dotychczasowym orzecznictwie sądów administracyjnych, w tym Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, istotnie za właściwy dla udzielenia prasie informacji przez Polski Związek Łowiecki każdorazowo, niezależnie od charakteru żądanej informacji, przyjmowano tryb uregulowany w art. 4 Pr. pras. W każdym razie w większości orzeczeń okoliczność ta nie była kwestionowana (por. m.in. wyrok NSA z dnia 17 kwietnia 2007 r., sygn. akt I OSK 735/06; wyrok WSA w Warszawie z dnia 20 grudnia 2007 r., sygn. akt II SA/Wa 1767/07 oraz wyroki WSA w Lublinie: z dnia 22 sierpnia 2012 r., sygn. akt II SA/Lu 529/12 i z dnia 23 października 2012 r., sygn. akt II SA/Lu 372/12, a także powołany w skardze nieprawomocny wyrok tut. Sądu z dnia 29 marca 2013 r., sygn. akt II SA/Lu 49/13 – Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych).

Taka wykładania powołanego wyżej przepisu pomijała jednak treść poprzedzającego go art. 3a Pr. pras., na co zasadnie zwrócono uwagę w wydanych w ostatnim czasie orzeczeniach Naczelnego Sądu Administracyjnego, tj. w wyroku z dnia 5 kwietnia 2013 r., sygn. akt I OSK 89/13 oraz w postanowieniu z dnia 12 kwietnia 2013 r., sygn. akt I OSK 319/13, a stanowisko to skład orzekający w niniejszej sprawie w pełni aprobuje. Przepis ten, dodany do ustawy Pr. Pras. w wyniku jej nowelizacji dokonanej przez art. 24 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm)., dalej jako "u.d.i.p.:, stanowi, że w zakresie prawa dostępu prasy do informacji publicznej stosuje się przepisy u.d.i.p.

Z powyższych regulacji wynika zatem, że udostępnianie informacji publicznej prasie odbywa się w trybie u.d.i.p. Natomiast art. 4 ust. 1 Pr. pras. poszerza katalog podmiotów zobowiązanych do udzielania prasie informacji o podmioty niewymienione w u.d.i.p. tj. o przedsiębiorców i podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku. W konsekwencji dla wskazania właściwego trybu dostępu do określonej informacji, w sytuacji, gdy wnioskuje o nią prasa, decydujące znaczenie ma ocena charakteru tej informacji oraz charakteru adresata wniosku. W sytuacji bowiem, gdy wniosek taki będzie dotyczył informacji publicznej i zostanie skierowany do podmiotu zobowiązanego na mocy art. 4 ust. 1 u.d.i.p. do udostępniania informacji publicznych, właściwym dla jego załatwienia będzie tryb określony w przepisach u.d.i.p.

Taka właśnie sytuacja zachodzi w niniejszej sprawie.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że zgodnie z art. 4 ust. 1 u.d.i.p. do udzielenia informacji publicznej zobowiązane są nie tylko władze publiczne, ale także inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności: podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

Polski Związek Łowiecki jest natomiast podmiotem wykonującym zadania publiczne, a przez to objętym regulacją powyższego unormowania. Jak wskazano w powołanym wcześniej wyroku NSA z dnia 5 kwietnia 2013 r., sygn. akt I OSK 89/13, ustawodawca w art. 34 ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (t.j. Dz. U. z 2002 r. Nr 42, poz. 372 ze zm.) przekazał temu podmiotowi szereg zadań z zakresu administracji publicznej, w tym m. in.: prowadzenie gospodarki łowieckiej w obwodach wyłączonych z wydzierżawienia i w obwodach wydzierżawionych przez koła łowieckie, troskę o rozwój łowiectwa i współdziałanie z administracją rządową i samorządową, jednostkami organizacyjnymi Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe i parkami narodowymi oraz organizacjami społecznymi w ochronie środowiska przyrodniczego, a także w zachowaniu i rozwoju populacji zwierząt łownych i innych dziko żyjących. Związek realizuje również inne zadania powierzone mu przez ministra właściwego do spraw ochrony środowiska. Wymienione zadania nałożone na związek w drodze ustawy ze względu na ich cel mają charakter publiczny (por. R. Stec: "Uprawianie łowiectwa i prowadzenie gospodarki łowieckiej. Uwarunkowania administracyjnoprawne, cywilnoprawne i organizacyjne.", Lex 2012). Wymaga podkreślenia, iż powyższe zadania mogą być realizowane również przez organy okręgowe Związku, w tym jego zarządy okręgowe (art. 32a ust. 4 ustawy Prawo łowieckie).

Dokonując natomiast w dalszej kolejności oceny charakteru żądanych w niniejszej sprawie informacji Sąd doszedł do wniosku, że stanowią one informację publiczną w rozumieniu przepisów u.d.i.p.

W myśl art. 1 ust. 1 u.d.i.p. informację publiczną stanowi każda informacja o sprawach publicznych. W szczególności zaś informacją taką, podlegającą udostępnieniu w trybie przepisów u.d.i.p., jest informacja o podmiotach, o których mowa w art. 4 ust. 1 u.d.i.p., w tym o przedmiocie ich działalności i kompetencjach oraz o ich organach i osobach sprawujących w nich funkcje i ich kompetencjach (art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. "c" i "d" u.d.i.p.).

W niniejszej sprawie dziennik "Ł.i" domagał się udostępnienia informacji, na temat składu osobowego zarządu Koła Łowieckiego nr [...] "D.", podległego ZO PZŁ. Żądana informacja dotyczy zatem działalność ZO PZŁ, bowiem zgodnie z § 133 Statutu PZŁ, stanowiącego załącznik do uchwały XXI Krajowego Zjazdu Delegatów PZŁ z dnia 2 lipca 2005 r. w sprawie uchwalenia Statutu Polskiego Związku Łowieckiego, do zadań zarządów okręgowych tego Związku należy prowadzenie kontroli działalności kół (pkt 6) oraz prowadzenie ich rejestru (pkt 16). Ponadto żądane informacje stanowią informacje o organie podmiotu objętego art. 4 ust. 1 u.d.i.p. oraz o osobach sprawujących w nim funkcje. W orzecznictwie sądowym nie tylko bowiem organy PZŁ, lecz również poszczególne koła łowieckie uznaje się, za podmioty zobowiązane do udostępnienia informacji publicznych (por. postanowienie NSA z dnia 26 listopada 2013 r., sygn. akt I OZ 1155/13 – Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych). Stosownie zaś do § 51 Statutu PZŁ zarząd koła łowieckiego jest jego organem.

Skoro w świetle powyższych ustaleń nie budzi wątpliwości, że będący przedmiotem niniejszej sprawy wniosek z dnia 16 września 2013 r. dotyczył informacji o charakterze publicznym i został skierowany do podmiotu wykonującego zadania publiczne, należy stwierdzić, że pomimo, iż żądanie to pochodziło od prasy w rozumieniu art. 7 ust 2 pkt 1 Pr. Pras., stosownie do art. 3a tej ustawy podlegało ono rozpatrzeniu przez ZO PZŁ w trybie przewidzianym w u.d.i.p., a nie w art. 4 Pr. pras. Oznacza to, że ewentualny brak odpowiedzi na przedmiotowe żądanie nie mógł zostać uznany za odmowę udzielenia informacji, lecz jedynie za bezczynność w tym przedmiocie, na którą redaktorowi dziennika "Ł." przysługuje skarga do sądu administracyjnego w trybie art. 3 § 2 pkt 8 w zw. z art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. (por. postanowienie NSA z dnia 12 kwietnia 2013 r., sygn. akt I OSK 319/13).

Mając zatem na uwadze, że skarżący jako przedmiot skargi oznaczył alternatywnie odmowę udzielenia informacji prasowej zgodnie z wnioskiem z dnia 16 września 2013 r. i bezczynność w tym zakresie, sąd za właściwy uznał drugi ze wskazanych przedmiotów zaskarżenia i w konsekwencji ocenił, czy ZO PZŁ dopuścił się bezczynności w sprawie przedmiotowego wniosku, który – stosownie do art. 3a Pr. Pras. – był zobowiązany rozpoznać w trybie przepisów u.d.i.p.

Bezczynność zachodzi wówczas, gdy w prawnie ustalonym terminie właściwy organ (lub - jak na gruncie u.d.i.p. - inny podmiot wykonujący zadania publiczne) nie podjął żadnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadził postępowanie, ale – mimo istnienia ustawowego obowiązku – nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub też innego aktu lub nie podjął stosownej czynności określonej w art. 3 § 2 pkt 1-4a p.p.s.a. (por. wyroki NSA: z dnia 20 lipca 1999 r., sygn. akt I SAB 60/99 oraz z dnia 22 września 2010 r., sygn. akt II OSK 1904/09, publ. Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych).

Na gruncie spraw z zakresu informacji publicznej bezczynność zachodzi w szczególności wówczas, gdy podmiot zobowiązany do udostępniania informacji publicznych, pomimo dysponowania żądaną informacją publiczną, nie udostępnia jej zgodnie z art. 13 ust. 1 w zw. z art. 14 ust. 1 u.d.i.p., tj. bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, w sposób i w formie zgodnych z wnioskiem, bądź też w tym terminie nie wydaje na podstawie art. 16 ust. 1 u.d.i.p. decyzji o odmowie udostępnienia informacji publicznej (co jest uzasadnione np. wobec stwierdzenia, że żądana informacja objęta jest ograniczeniem opisanym w art. 5 ust. 1 i 2 u.d.i.p.). Zaznaczyć w tym miejscu należy, że w razie odmowy udostępnienia informacji publicznej, do wydania rozstrzygnięcia w tym przedmiocie, w formie odpowiadającej decyzji administracyjnej, obowiązane są na mocy art. 17 ust. 1 u.d.i.p. poza organami administracji publicznej również inne podmioty wymienione w art. 4 u.d.i.p.

Rozpoznając skargę na bezczynność w przedmiocie udostępnienia informacji w trybie przepisów u.d.i.p. w pierwszym rzędzie wymaga podkreślenia, że skarga taka nie wymaga poprzedzenia jej jakimkolwiek środkiem zaskarżenia na drodze administracyjnej, ani wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa, o jakim mowa w art. 52 § 3 p.p.s.a. (por. wyrok NSA z 24 maja 2006 r., sygn. akt I OSK 601/05, Lex nr 236545). Tym samym przedmiotowa skarga – niezależnie od tego, czy została poprzedzona wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa – wbrew twierdzeniu pełnomocnika ZO PZŁ zgłoszonemu na rozprawie, jest dopuszczalna.

Dokonując merytorycznej oceny skargi Sąd doszedł natomiast do wniosku, że ZO PZŁ był bezczynny w sprawie wniosku strony skarżącej z dnia 16 września 2013 r., a bezczynność ta trwała również w czasie złożenia rozpoznawanej skargi. Bez wpływu na tę ocenę pozostaje okoliczność, iż przed wniesieniem skargi ZO PZŁ dwukrotnie (w pismach z dnia 19 września 2013 r. i z dnia 3 stycznia 2014 r.) informował wnioskodawcę, że jego wniosek zostanie rozpatrzony na najbliższym posiedzeniu Zarządu. Wprawdzie art. 13 ust. 2 u.d.i.p. przewiduje sytuację, w której nie jest możliwe udostępnienie żądanej informacji publicznej w terminie określonym w ust. 1, jednak jednocześnie nakłada on na podmiot obowiązany do jej udostępnienia obowiązek powiadomienia w takiej sytuacji wnioskodawcy, w tym terminie, o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku. W powołanych pismach zabrakło natomiast tych elementów, bowiem PZŁ nie podał w nich powodów opóźnienia (jedynie w późniejszym piśmie z dnia 3 stycznia 2014 r., wystosowanym i tak z uchybieniem terminu, o którym mowa w art. 13 ust. 1 u.d.i.p., lakonicznie wskazano, iż powodem opóźnienia jest "konieczność wnikliwej konsultacji prawnej"), a przede wszystkim nie wyznaczył możliwego terminu udzielenia żądanych informacji, który nie przekraczałby 2 miesięcy od dnia złożenia wniosku. Ponadto, niezależnie od powyższego, bezspornym jest, że ZO PZŁ nie udzielił wnioskodawcy żądanych informacji w tym warunkowo dopuszczalnym, 2-miesięcznym terminie. Nie może zatem budzić wątpliwości, że czynności, jakie ZO PZŁ podjął przed wniesieniem skargi, nie uchyliły stanu jego bezczynności w sprawie wniosku strony skarżącej z dnia 16 września 2013 r., który to stan powstał wraz z upływem 14-dniowego terminu od dnia otrzymania tego żądania.

W niniejszej sprawie pozostaje jednak również poza sporem, że ZO PZŁ po wniesieniu skargi, tj. w dniu 3 lutego 2014 r., udzielił dziennikowi "Ł." żądanych informacji zgodnie z wnioskiem z dnia 16 września 2013 r. (okoliczność tę na rozprawie w dniu 8 kwietnia 2014 r. potwierdził pełnomocnik strony skarżącej). Oznacza to, że w chwili rozpoznania skargi ZO PZŁ nie pozostawał już w bezczynności w powyższym zakresie. W tej sytuacji postępowanie sądowoadministracyjne w zakresie zobowiązania tego podmiotu do załatwienia przedmiotowego wniosku należało umorzyć na podstawie art. 161 § 1 p.p.s.a., gdyż stało się bezprzedmiotowe.

Powyższa okoliczność nie zwalnia jednak Sądu z obowiązku oceny, czy bezczynność, jakiej w niniejszej sprawie dopuścił się ZO PZŁ, nosi cechy rażącego naruszenia prawa, jak również nie pozbawia Sądu możliwości wymierzenia temu podmiotowy grzywny na podstawie art. 149 § 2 p.p.s.a. Udzielenie wnioskodawcy żądanych informacji po wniesieniu skargi nie spowodowało bowiem bezprzedmiotowości postępowania w tym zakresie (por. postanowienie NSA z dnia 26 lipca 2012 r., sygn. akt II OSK 1360/12, publ. ONSA i WSA 2013/1/7, LEX nr 1271778).

Mając powyższe na uwadze Sąd, na podstawie art. 149 § 1 p.p.s.a., stwierdził, że bezczynność ZO PZŁ w niniejszej sprawie miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Oceniając tę kwestę Sąd wziął pod uwagę przede wszystkim fakt, iż zwłoki w działaniu organu w żaden sposób nie usprawiedliwia charakter oraz zakres żądanych informacji. Ponadto istotne znaczenie ma okoliczność, iż bezczynność ZO PZŁ trwała przeszło 4 miesiące i ustała dopiero w wyniku złożenia skargi, natomiast wyjaśnienia kierowane do wnioskodawcy przed wszczęciem postępowania sądowego mają – zdaniem Sądu – charakter lekceważącego stosunku do obowiązku udzielenia informacji. W ten właśnie sposób - mając na uwadze stosunkowo prosty charakter żądanych informacji – należy bowiem traktować twierdzenie, jakoby załatwienie wniosku z dnia 16 września 2013 r. wymagało "wnikliwej konsultacji prawnej".

Uwzględniając rażący charakter naruszenia prawa w niniejszej sprawie Sąd ponadto, na zasadzie art. 149 § 2 w zw. z art. 154 § 6 p.p.s.a., wymierzył ZO PZŁ grzywnę w wysokości 500 złotych. Wysokość wymierzonej grzywny odpowiada kryteriom wskazanym w art. 154 § 6 p.p.s.a., a nadto jest adekwatna do długiego i nieuzasadnionego żadnymi racjonalnymi przyczynami okresu bezczynności tego podmiotu.

O kosztach postępowania orzeczono natomiast na podstawie art. 200 i art. 205 § 1 p.p.s.a.

Odnosząc się do końcowo do złożonego na rozprawie przez pełnomocnika strony skarżącej wniosku o wystąpienie przez Sąd do Zarządu Głównego PZŁ z żądaniem ukarania osoby odpowiedzialnej za nieudzielenie informacji karą dyscyplinarną, wyjaśnić wypada, że obowiązujące przepisy p.p.s.a. nie przewidują takiej możliwości.

Z tych wszystkich względów Sąd orzekł, jak w sentencji wyroku.