Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA – Eugeniusz Wasilewski (sprawozdawca) Sędzia WSA – Jacek Fronczyk Sędzia WSA – Adam Lipiński Protokolant – specjalista Marek Kozłowski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 kwietnia 2014 r. sprawy ze skargi P. G. – Redaktora Naczelnego [...] na odmowę udzielenia informacji prasowej z dnia [...] lipca 2013 r. przez Zarząd Główny Polskiego Związku Łowieckiego 1. uchyla zaskarżoną odmowę udzielenia informacji prasowej; 2. zasądza od Zarządu Głównego Polskiego Związku Łowieckiego na rzecz skarżącego P. G. – Redaktora Naczelnego [...] kwotę 200 (słownie: dwieście) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Pismem z dnia [...] lipca 2013 r. S. P., powołując się na upoważnienie redaktora naczelnego dziennika [...] zwrócił się do Zarządu Głównego Polskiego Związku Łowieckiego, na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe, o udzielenie informacji:

1. W jakich dniach i godzinach oraz w jakich miejscowościach radca prawny M.D. przebywał na delegacjach w roku 2013?

2. W jakich dniach i godzinach oraz w jakich miejscowościach radca prawny M. D. przebywał na delegacjach w roku 2012?

3. Jakie koszty poniósł PZŁ z tytułu delegacji służbowych M. D. w roku 2012?

4. W jakich dniach i godzinach oraz w jakich miejscowościach radca prawny M.D. przebywał na delegacjach w roku 2011?

5. Jakie koszty poniósł PZŁ z tytułu delegacji M.D. w roku 2012?

6. Jakie koszty poniósł PZŁ z tytułu delegacji służbowych M. D. w roku 2013.

Pismem z dnia 10 lipca 2013 r. Rzecznik Prasowy PZŁ zwrócił się do redaktora naczelnego dziennika [...] o przesłanie kserokopii legitymacji dziennikarskiej S. P. lub upoważnienia redaktora naczelnego do reprezentowania redakcji w tej sprawie. Jednocześnie poinformował, że PZŁ odmówi udzielenia odpowiedzi na pytania zawarte n pkt 1, 2 i 4, gdyż żądane informacje wykraczają poza delegację z art. 4 ust. 1 ustawy Prawo prasowe. Co do odpowiedzi na pozostałe pytania informacja zostanie udzielona po dokonaniu przetworzenia danych dotyczących tych pytań. Koszt tego przetworzenia został określony na 735 zł i 85 gr.

W związku ze złożonym przez redaktora naczelnego dziennika [...] żądaniem sporządzenia odmowy na piśmie, pismem z dnia 15 lipca 2013 r. Rzecznik Prasowy PZŁ ponownie zwrócił się o nadesłanie kserokopii legitymacji dziennikarskiej S. P. lub upoważnienia redaktora naczelnego do reprezentowania redakcji w tej sprawie. Jednocześnie poinformował, że ZG PZŁ odmawia udzielenia odpowiedzi na pytania zawarte w pkt. 1, 2, 4 pisma z dnia [...] lipca br. dot. terminu (dnia i godziny) rozpoczęcia i zakończenia oraz podania miejscowości delegacji radcy prawnego M.D. Wymienione informacje wykraczają poza obowiązek określony w art. 4 ust. 1 ustawy Prawo Prasowe oraz naruszają prawo do prywatności. Odmowa jest uzasadniona także przepisami ustawy o dostępie do informacji publicznych (art.. 5 ust. 2), a także przepisami ustawy o ochronie danych osobowych. Żądane informacje dotyczyć mają konkretnego pracownika, niepełniącego funkcji kierowniczej czy publicznej, lecz wykonującego zawód radcy prawnego. Wskazano także, że ZG PZŁ nie odmawia udzielenia informacji w pozostałym zakresie, lecz udzielenie informacji na temat ilości dni delegacji oraz kosztów delegacji radcy prawnego M. D. w latach 2011-2013, przetworzenia danych zgromadzonych w rejestrze delegacji oraz dokumentach księgowych z 3 lat. Koszt tego przetworzenia wynosi 735 zł 81 gr. Po wpłaceniu wymienionej kwoty informacja, w wymienionym zakresie, zostanie niezwłocznie przekazana.

Pismem z dnia 8 sierpnia 2013 r. redaktor naczelny dziennika [...] wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na odmowę udzielenia informacji prasowej na wniosek z dnia [...] lipca 2013 r.

Skarżonej odmowie zarzucił:

1. naruszenie art. 4 ust. 1 Prawa prasowego, poprzez błędne przyjęcie, że zachodzą okoliczności odmowy udzielenia informacji prasowej przez Zarząd Główny Polskiego Związku Łowieckiego,

2. naruszenie art. 4 ust. 3 Prawa prasowego, poprzez zaniechanie wymagań jakie powinna spełniać odmowa udzielenia informacji prasowej w postaci wskazania powodów odmowy i zwłoka w jej udzieleniu.

Podnosząc powyższe zarzuty skarżący wniósł, na podstawie art. 146 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, o nakazanie Zarządowi Okręgowemu Polskiego Związku Łowieckiego w L. udzielenia żądanej informacji.

Jednocześnie na podstawie art. 145 § 1 wymienionej ustawy wniósł o uchylenie odmowy i nakazanie powtórnego rozpatrzenia wniosku o informację prasową.

W uzasadnieniu skargi strona podniosła, powołując się na orzecznictwo sądów administracyjnych, iż nie można przyjąć, że wniosek skarżącego dotyczył informacji objętej tajemnicą lub naruszał prawo do prywatności. Dane żądane we wniosku są informacjami o działalności ZG PZŁ, do których na podstawie Prawa prasowego prasa ma dostęp. To, gdzie i kiedy pracownik organu przebywał na delegacjach nie stanowi tajemnicy chronionej ustawą i jest informacją o działaniu organu.

Prawo prasowe, ani też ustawa o dostępie do informacji publicznej nie przewidują, żeby wnioskodawca miał ponosić koszty przetworzenia informacji. Nie można też odmówić udzielenia informacji, jeżeli przygotowanie jej wymagałoby dłuższego przygotowania.

Zdaniem skarżącego bezpodstawne jest też stanowisko organu, że dziennikarz nie przekazał organowi legitymacji dziennikarskiej lub upoważnienia redaktora naczelnego do reprezentowania redakcji w tej sprawie i żądanie, żeby takie umocowanie było przedstawiane przy każdym wniosku o udzielenie informacji. Żądanie nie ma żadnej podstawy prawnej, a w tej konkretnej sprawie ma służyć tylko bezpodstawnej odmowie udzielenia wnioskowanej informacji, ponieważ:

1. Zarząd Główny Polskiego Związku Łowieckiego odpowiadał już na wiele zapytań wnoszonych przez S. P. i doskonale go zna;

2. S. P. reprezentował wielokrotnie redaktora naczelnego przed WSA w Warszawie i w innych miastach ze skargi przeciwko temu samemu organowi lub innym organom PZŁ, spotykając się tamże z pełnomocnikiem organu;

3. Na jednej z ostatnich rozpraw przed WSA w Warszawie w dniu 16 kwietnia 2013 r. (sygn. akt II SA/Wa 2276/13), S. P. przekazał Sądowi oraz pełnomocnikowi organu swoją umowę o pracę w dzienniku [...] co Sąd zamieścił w wyroku, stąd organ nie może twierdzić, że nie wie kim jest i dla kogo pracuje S. P.

4. Po otrzymaniu wezwania redaktora naczelnego z dnia 10 lipca 2013 r. do złożenia odmowy lub udzielenia odpowiedzi na pytanie prasowe S.P., organ nie mógł mieć już żadnej wątpliwości, że S. P. występował w imieniu redakcji, a nawet gdyby wątpliwości takie zachował, to żądanie udzielenia żądanej informacji miał od tego momentu bezpośrednio od redaktora naczelnego.

W odpowiedzi na skargę Zarząd Główny PZŁ wniósł o jej oddalenie i podtrzymał argumentację przedstawioną w odmowie udzielenia informacji prasowej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Oznacza to, że w zakresie dokonywanej kontroli Sąd bada, czy organ administracji, jak również podmioty, realizując swą działalność w sferze publicznoprawnej poddanej kontroli sądowej, orzekając w sprawie nie naruszyły prawa w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy. Zgodnie z treścią art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270), Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Rozpatrując materiał dowodowy zgromadzony w niniejszej sprawie i oceniając podniesione w skardze zarzuty, Sąd doszedł do przekonania, że skarga jest uzasadniona, gdyż zaskarżona odmowa została wydana z naruszeniem przepisów ustawy Prawo prasowe, co mogło mieć wpływ na wynik sprawy.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe (Dz. U. Nr 5, poz. 24 ze zm.) prasa, zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej korzysta z wolności wypowiedzi i urzeczywistnia prawo obywateli do ich rzetelnego informowania, jawności życia publicznego oraz kontroli i krytyki społecznej. W świetle art. 4 ust. 1 tej ustawy przedsiębiorcy i podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku są obowiązane do udzielenia prasie informacji o swojej działalności, o ile na podstawie odrębnych przepisów, informacja nie jest objęta tajemnicą lub nie narusza prawa do prywatności.

W przypadku odmowy udzielenia informacji, na żądanie redaktora naczelnego, odmowę doręcza się zainteresowanej redakcji w formie pisemnej, w terminie trzech dni; odmowa powinna zawierać oznaczenie organu, jednostki organizacyjnej lub osoby, od której pochodzi, datę jej udzielenia, redakcję, której dotyczy, oznaczenie informacji będącej jej przedmiotem oraz powody odmowy (ust. 3 powołanego artykułu).

Podmiotem, którego dotyczy powyższa regulacja, jest niewątpliwie PZŁ, albowiem nie jest zaliczany do sektora finansów publicznych, jak również będąc podmiotem zrzeszającym osoby fizyczne i prawne, które czynnie uczestniczą w ochronie i rozwoju populacji zwierząt łownych oraz działają na rzecz ochrony przyrody (art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (Dz. U. z 2005 r. Nr 127, poz. 1066 ze zm.) nie działa w celu osiągnięcia zysku. Zatem na PZŁ spoczywa obowiązek udzielania prasie informacji o swej działalności, z wyjątkiem odmowy dokonanej ze względu na ochronę prywatności oraz ochronę tajemnicy państwowej i służbowej oraz innej tajemnicy chronionej ustawą.

W przedmiotowej sprawie dziennikarz dziennika [...] – S. P. wnioskiem z dnia [...] lipca 2013 r. wystąpił do Zarządu Głównego PZŁ o udzielenie informacji prasowej, w jakich dniach i godzinach oraz w jakich miejscowościach radca prawny ZG PZŁ M. D. przebywał w delegacjach służbowych w latach 2011-2013 i jakie kwoty poniósł PZŁ z tytułu delegacji służbowych radcy prawnego M. D. w latach 2012-2013.

W ocenie Sądu stanowisko organu, iż żądane informacje wykraczają poza obowiązek informacyjny określony w art. 4 ust. 1 ustawy – Prawo prasowe, nie jest zasadne.

Żądane informacje dotyczą radcy prawnego Zarządu Głównego PZŁ i wykonywanych przez niego zadań w ramach delegacji służbowych. Zadania te wynikają z działalności ZG PZŁ, o której mowa w przepisie art. 4 ust. 1 Prawa prasowego.

W ramach delegacji służbowych wykonywane są zadania służbowe, a zatem nie można zgodzić się z organem, iż żądane informacje naruszają prawo do osoby delegowanej. Informacji tych nie można zaliczyć do sfery prywatności pracownika.

Podstawą odmowy udzielenia informacji może być tajemnica zawodowa. Zgodnie z art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 10, poz. 65), radca prawny jest obowiązany zachować w tajemnicy wszystko, o czym dowiedział się w związku z udzieleniem pomocy prawnej.

W sprawie, żądana informacja chociaż dotyczy radcy prawnego, nie jest związana z udzieleniem przez niego pomocy prawnej.

Prawo prasowe nie daje podstaw do odmowy udzielenia informacji prasowej ze względu na konieczność przetworzenia żądanej informacji, ani nie wprowadza dodatkowych warunków udzielenia takiej informacji, jak to ma miejsce w przypadku informacji publicznej. W ustawie Prawo prasowe nie zawarto obowiązku wykazania przez wnioskodawcę szczególnego interesu publicznego. Jeżeli zatem uprawniony podmiot żąda informacji prasowej, która wymaga przetworzenia, to odmowa udzielenia takiej informacji może nastąpić tylko na zasadach ogólnych, tj. w przypadku, gdy na podstawie odrębnych przepisów informacja jest objęta tajemnicą lub narusza prawo do prywatności. Jak już wyżej wykazano, żądanej informacji nie można zaliczyć do sfery prywatności radcy prawnego ZG PZŁ, ani też nie jest ona objęta tajemnicą zawodową.

W przedmiotowej sprawie odmowa udzielenia informacji na piśmie nastąpiła dnia 15 lipca 2013 r., po wezwaniu skierowanym do Zarządu Głównego PZŁ przez redaktora naczelnego dziennika [...] z dnia 10 lipca 2013 r. Zatem nieprzedstawienie legitymacji dziennikarskiej S. P. nie stanowiło podstawy odmowy udzielenia informacji prasowej.

Mając powyższe na uwadze Sąd stwierdził, iż zaskarżona odmowa została wydana z naruszeniem art. 4 ust. 1 ustawy – Prawo prasowe.

Rozpoznając sprawę ponownie, Zarząd Główny PZŁ będzie miał na uwadze, iż odmowa udzielenia informacji prasowej jest dopuszczalna jedynie w sytuacjach ściśle określonych w art. 4 ust. 1 ustawy Prawo prasowe i powinna ona spełniać wymogi określone w art. 4 ust. 3 ustawy.

Z tych względów Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 146 § 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzekł, jak w sentencji wyroku. W przedmiocie kosztów rozstrzygnięto zgodnie z art. 200 i art. 205 § 1 powołanej ustawy.