Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jerzy Dudek, Sędziowie Sędzia WSA Jacek Czaja, Sędzia NSA Grażyna Pawlos-Janusz (sprawozdawca), Protokolant Referent Bartłomiej Maciak, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 17 czerwca 2014 r. sprawy ze skargi P.G. – [...] dziennika "[...]i" na bezczynność Okręgowej [...] w L. w przedmiocie odmowy udzielenia informacji prasowej I. zobowiązuje Okręgową [...] w L. do załatwienia wniosku P. G.– [...] dziennika "[...]i" z dnia 8 stycznia 2013 r. o udostępnienie informacji publicznej w terminie 14 dni od daty doręczenia odpisu prawomocnego wyroku; II. stwierdza, że bezczynność Okręgowej [...] w L. miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa; III. wymierza Okręgowej [...] w L. grzywnę w wysokości 500 (pięćset) złotych; IV. zasądza od Okręgowej [...] w L. na rzecz P.G. – [...] dziennika "[...]" 117 (sto siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania; V. zwraca P. G. – [...] dziennika "[...]" z rachunku Skarbu Państwa – Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie 100 (sto) złotych tytułem nadpłaconego wpisu.

We wniosku z dnia 8 stycznia 2013 r. P. G. – redaktor naczelny [...] z siedzibą w G. , reprezentowany przez S. P. – Dziennikarza tego Dziennika, powołując się na przepis art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe, zwrócił się do Okręgowej Rady Łowieckiej . (dalej także jako: "Okręgowa Rada Łowiecka") o udzielenie informacji poprzez:

1. udostępnienie wglądu w protokoły posiedzeń Okręgowej Rady Łowieckiej odbytych w okresie od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2012 r. oraz umożliwienie wykonanie fotokopii wybranych kart uchwał;.

2. udostępnienie wglądu w treść podjętych od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2012 r. uchwał oraz umożliwienie wykonanie fotokopii wybranych kart tych uchwał.

Wnioskodawca zaznaczył, że w przypadku odmowy udzielenia żądanych informacji prosi o złożenie w ciągu 3 dni odmowy w trybie art. 4 ust. 3 ustawy Prawo prasowe.

W dniu 7 marca 2013 r. P. G. – redaktor naczelny Dziennika skierował do Okręgowej Rady Łowieckiej pismo, w którym stwierdził, że redakcja dotychczas nie otrzymała odpowiedzi na zapytanie prasowe S. P. z dnia 8 stycznia 2013 r. W związku z tym P. G. domagał się sporządzenia takiej odmowy przewidzianej w art. 4 ust. 3 ustawy Prawo prasowe lub udzielenia wnioskowanych informacji w ciągu 3 dni.

W dniu 9 kwietnia 2013 r. (data wpływu do siedziby Okręgowej Rady Łowieckiej) P. G., działając jako redaktor naczelny Dziennika złożył skargę do Sądu na odmowę udzielenia informacji prasowej przez ten podmiot. W uzasadnieniu skargi skarżący przedstawił dotychczasowy przebieg postępowania w niniejszej sprawie oraz wniósł o uchylenie odmowy i nakazanie powtórnego rozpoznania jego wniosku.

W odpowiedzi na skargę Przewodniczący Zarządu Głównego wniósł o jej odrzucenie, ewentualnie o oddalenie skargi, podnosząc, iż stroną postępowania sądowego w niniejszej sprawie może być jedynie Polski Związek jako całość, gdyż on tylko posiada osobowość prawną i w związku z tym może być podmiotem praw i obowiązków. Błędna jest w ocenie Przewodniczący Zarządu Głównego , wykładnia prawa prasowego uznająca, iż do udzielenia informacji w trybie prawa prasowego obowiązane do są podmioty funkcjonujące w ramach "wewnętrznej struktury PZŁ". Nie może być bowiem zobowiązanym w tym zakresie organ, taki jak Okręgowa Rada , która zbiera się na posiedzenia 2-3 razy w roku i z tej przyczyny nie jest w stanie sporządzić odmowy udostępnienia informacji prasowej bądź udzielić jej w rozsądnym terminie.

W piśmie procesowym z dnia 14 lutego 2014 r. strona skarżąca zmodyfikowała swą skargę wskazując, iż zarzuca Okręgowej Radzie bezczynność polegającą na nieudzielenia informacji publicznej, żądanej we wniosku z dnia 8 stycznia 2013 r.

Mając na uwadze powyższe pismo skarżącego, postanowieniem z dnia 22 maja 2014 r., sygn. akt II SA/Lu 493/13, Sąd orzekł o zakreśleniu sprawy niniejszej w repertorium "SA" oraz o wpisaniu jej do repertorium "SAB".

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 i art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.; dalej jako: "P.p.s.a.") sąd sprawuje kontrolę działalności administracji publicznej poprzez rozpoznawanie skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1-4a.

Stosownie do art. 149 § 1 P.p.s.a. sąd uwzględniając skargę na bezczynność organów w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1-4a P.p.s.a., zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu lub dokonania czynności lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. Jednocześnie sąd stwierdza, czy bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Stosownie zaś do § 2 tego przepisu, sąd, w przypadku, o którym mowa w § 1, może ponadto orzec z urzędu albo na wniosek strony o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6 P.p.s.a.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że zgodnie z przepisem art. 3a ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe (Dz. U. nr 5, poz. 24 ze zm.; dalej jako: "u.p.p."), w zakresie prawa dostępu do informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. nr 112, poz. 1198 ze zm.; dalej jako: "u.d.i.p."). Przepis ten, dodany został do u.p.p. w wyniku jej nowelizacji dokonanej przez art. 24 pkt 1 u.d.i.p. Oznacza to, że udostępnianie informacji publicznej prasie odbywa się w trybie określonym w u.d.i.p. (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 kwietnia 2013 r., I OSK 89/13, LEX nr 1368968).

Regulacja zawarta w art. 4 ust. 1 u.p.p. poszerza zbiór podmiotów zobowiązanych do udzielania prasie informacji o niektóre podmioty niewymienione w u.d.i.p., a mianowicie o przedsiębiorców i podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 u.d.i.p. do udzielenia informacji publicznej zobowiązane są nie tylko władze publiczne, ale także inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności: podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

W orzecznictwie sądów administracyjnych ugruntowany jest pogląd, że Polski Związek jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, a przez to z mocy art. 4 ust. 1 u.d.i.p. – zobowiązanym do udzielenia informacji publicznej. W tym zakresie odwołać się należy do powołanego wcześniej wyroku NSA z dnia 5 kwietnia 2013 r. (sygn. akt I OSK 89/13), gdzie wskazano, że ustawodawca w art. 34 ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (Dz. U. z 2002 r. Nr 42, poz. 372 ze zm.) przekazał temu podmiotowi szereg zadań z zakresu administracji publicznej, w tym m.in.: prowadzenie gospodarki łowieckiej w obwodach wyłączonych z wydzierżawienia i w obwodach wydzierżawionych przez koła łowieckie; troskę o rozwój łowiectwa i współdziałanie z administracją rządową i samorządową, jednostkami organizacyjnymi Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe i parkami narodowymi oraz organizacjami społecznymi w ochronie środowiska przyrodniczego, a także w zachowaniu i rozwoju populacji zwierząt łownych i innych dziko żyjących. Związek realizuje również inne zadania powierzone mu przez ministra właściwego do spraw środowiska. Wymienione zadania nałożone na związek w drodze ustawy, ze względu na ich cel, mają charakter publiczny (por. R. Stec, Uprawianie łowiectwa i prowadzenie gospodarki łowieckiej. Uwarunkowania administracyjnoprawne, cywilnoprawne i organizacyjne, Warszawa 2012). Zadania te mogą być realizowane również przez organy okręgowe Związku, w tym jego zarządy okręgowe (art. 32a ust. 4 ustawy Prawo łowieckie).

Publicznoprawny charakter działalności Polskiego Związku przesądza również o tym, że żądane w niniejszej sprawie informacje stanowią informację publiczną. Skarżący domagał się bowiem udostępnienia protokołów z posiedzeń Okręgowej Rady oraz podjętych przez ten organ uchwał, a więc dokumentów stanowiących informację o działalności tego organu. Zgodnie zaś z art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. "c" u.d.i.p. informację publiczną stanowi w szczególności informacja o podmiotach, o których mowa w art. 4 ust. 1 u.d.i.p., w tym o ich przedmiocie działalności i kompetencjach.

Skoro w świetle powyższych ustaleń nie budzi wątpliwości, że wniosek z dnia 8 stycznia 2013 r. skierowany do Okręgowej Rady dotyczył informacji o charakterze publicznym i został skierowany do podmiotu wykonującego zadania publiczne, to należy stwierdzić, że stosownie do art. 3a u.d.i.p. podlegał on rozpatrzeniu przez Okręgową Radę w trybie przewidzianym w tej ustawie, a nie w art. 4 u.p.p. Oznacza to, że brak odpowiedzi na ten wniosek nie mógł zostać uznany za odmowę udzielenia informacji, lecz jedynie za bezczynność w tym przedmiocie, na którą redaktorowi Dziennika przysługiwała skarga do sądu administracyjnego, w trybie art. 3 § 2 pkt 8 w zw. z art. 3 § 2 pkt 4 P.p.s.a. (por. postanowienie NSA z dnia 12 kwietnia 2013 r., I OSK 319/13, niepubl., dostępne w CBOSA).

W tym miejscu trzeba wskazać, że bezczynność zachodzi wówczas, gdy w prawnie ustalonym terminie właściwy organ (bądź – jak na gruncie u.d.i.p. – inny podmiot wykonujący zadania publiczne) nie podjął żadnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadził postępowanie, ale – mimo istnienia ustawowego obowiązku – nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub też innego aktu lub nie podjął stosownej czynności określonej w art. 3 § 2 pkt 1-4a P.p.s.a. (por. wyroki NSA: z dnia 20 lipca 1999 r., I SAB 60/99, OSP 2000, nr 6, poz. 87 oraz z dnia 22 września 2010 r., II OSK 1904/09, LEX nr 838737).

W sprawach z zakresu informacji publicznej bezczynność ma miejsce wtedy, gdy podmiot zobowiązany do udostępniania informacji publicznych, pomimo dysponowania żądaną informacją publiczną, nie udostępnia jej zgodnie z art. 13 ust. 1 w zw. z art. 14 ust. 1 u.d.i.p., to jest bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, w sposób i w formie zgodnych z wnioskiem, bądź też w tym terminie nie wydaje na podstawie art. 16 ust. 1 u.d.i.p. decyzji o odmowie udostępnienia informacji publicznej (co jest uzasadnione np. wobec stwierdzenia, że żądana informacja objęta jest ograniczeniem opisanym w art. 5 ust. 1 i 2 u.d.i.p.).

Nie ulega wątpliwości, że w razie odmowy udostępnienia informacji publicznej, do wydania rozstrzygnięcia w tym przedmiocie, w formie odpowiadającej decyzji administracyjnej, obowiązane są na mocy art. 17 ust. 1 u.d.i.p. poza organami administracji publicznej również inne podmioty wymienione w art. 4 u.d.i.p.

W ocenie Sądu Okręgowa Rada pozostaje w bezczynności w sprawie wniosku strony skarżącej z dnia 8 stycznia 2013 r., albowiem pomimo upływu kilkunastu miesięcy od dnia otrzymania tego wniosku dotychczas nie załatwiła go w żaden z opisanych wyżej sposobów.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał skargę P. G. za zasadną i na podstawie art. 149 § 1 zdanie 1 P.p.s.a. zobowiązał Okręgową Radę do załatwienia wniosku P. G. z dnia 8 stycznia 2013 r. o udostępnienie informacji publicznej w terminie 14 dni od daty doręczenia odpisu prawomocnego wyroku. Bezczynności Okręgowej Rady w niniejszej sprawie nie usprawiedliwiają również rozbieżności w orzecznictwie co do trybu, w jakim podmiot ten winien realizować skierowane do niego przez prasę wnioski o udostępnianie informacji, to jest, czy właściwym jest tryb uregulowany w u.d.i.p., czy też w art. 4 u.p.p. Należy bowiem zwrócić uwagę, że wniosek złożony przez Dziennik w niniejszej sprawie nie został załatwiony w żadnym z tych trybów.

Jednocześnie Sąd, na podstawie art. 149 § 1 zdanie 2 P.p.s.a., stwierdził, że bezczynność ZO w niniejszej sprawie miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Oceniając tę kwestę Sąd wziął pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy, w tym fakt, iż bezczynność ZO w niniejszej sprawie trwa już przeszło półtora roku i nie wynika z okoliczności niezależnych od tego podmiotu.

Uwzględniając rażący charakter naruszenia prawa w niniejszej sprawie Sąd, na podstawie art. 149 § 2 w zw. z art. 154 § 6 P.p.s.a., wymierzył Okręgowej Rady grzywnę w wysokości 500 złotych. Wysokość wymierzonej grzywny odpowiada kryteriom wskazanym w art. 154 § 6 P.p.s.a., a nadto jest adekwatna do długiego i nieuzasadnionego okresu bezczynności tego podmiotu.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 200, art. 205 § 1 i art. 225 P.p.s.a.