Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Werpachowska, Sędziowie WSA Ewa Pisula – Dąbrowska (spraw.), Ewa Grochowska – Jung, Protokolant starszy sekretarz sądowy Aneta Duszyńska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 sierpnia 2014 r. sprawy ze skargi P. G. redaktora naczelnego dziennika "[...]" na odmowę udzielenia informacji prasowej przez Zarząd Główny Polskiego Związku Łowieckiego 1. uchyla zaskarżoną odmowę udzielenia informacji prasowej w części dotyczącej pkt 3 i 4 wniosku z dnia [...] listopada 2013 r.; 2. oddala skargę w pozostałym zakresie; 3. zasądza od Zarządu Głównego Polskiego Związku Łowieckiego na rzecz skarżącego P.G. redaktora naczelnego dziennika "[...]" kwotę 200 (słownie: dwieście) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania.

S.P. wnioskiem z dnia [...] listopada 2013 r. zwrócił się do Zarządu Głównego Polskiego Związku Łowieckiego o udzielenie informacji na podstawie art. 11 ust. 2 ustawy - Prawo prasowe w zakresie:

1. udostępnienia opinii wykonanej na pytanie Zarządu Okręgowego w O. w sprawie wykluczenia członka Koła Łowieckiego [...] M.T.,

2. udostępnienia protokołu pokontrolnego sporządzonego po odbytej w czwartym kwartale br. kontroli w ZO PZŁ w O.,

3. udostępnienia stanowiska Zarządu Głównego (uchwały, opinii) w wyniku złożenia skarg przez członków Koła Łowieckiego nr [...] w M.,

4. udostępnienie stanowiska Zarządu Głównego (uchwały, opinii) w wyniku złożenia skarg członków Koła Łowieckiego nr [...] w H.

Pismem z dnia [...] listopada 2013 r. [...] Polski Związek Łowiecki poinformował wnioskodawcę, iż żądanych dokumentów nie może udostępnić. Odnosząc się do żądania informacyjnego, zawartego w pkt 1 wniosku, tj. opinii dotyczącej wykluczenia członka Koła Łowieckiego [...], Polski Związek Łowiecki wskazał, że opinia nie została sporządzona. W zakresie pkt 2 wniosku wyjaśnił, że kontrola ZO O. wykonywana była przy udziale członków Głównej Komisji Rewizyjnej i do jej przewodniczącego należy zwrócić się o kopię protokołu. W zakresie pkt 3 poinformował wnioskodawcę, że odpowiedź wnioskodawca otrzyma w ciągu kilku dni. Zaś w zakresie pkt 4 stwierdził, że z uwagi na ochronę danych osobowych osób fizycznych nie może udostępnić pism [...] i [...], natomiast załącza pismo z dnia[...] kwietnia 2013 r., otrzymane z Koła Łowieckiego [...].

W odpowiedzi na powyższe pismo Polskiego Związku Łowieckiego, P.G. – redaktor naczelny Dziennika [...] – pismem z dnia [...] grudnia 2013 r. zwrócił się do Zarządu Głównego Polskiego Związku Łowieckiego o udzielenie wnioskodawcy informacji lub sporządzenie w ciągu 3 dni odmowy, przewidzianej art. 4 ust. 3 ustawy - Prawo prasowe.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie P.G. - redaktor naczelny Dziennika [...], wnosząc o nakazanie Zarządowi Głównemu Polskiego Związku Łowieckiego udzielenia informacji objętych wnioskiem z [...] listopada 2013 r., ewentualnie o uchylenie odmowy i nakazanie powtórnego rozpatrzenia wniosku o informację prasową i zasądzenia kosztów postępowania, podniósł naruszenie art. 4 ust. 1 i art. 4 ust. 3 ustawy - Prawo prasowe.

Uzasadniając skargę wskazał, że Polski Związek Łowiecki nie sporządził odmowy udostępnienia informacji w czasie i w formie przewidzianej w art. 4 ust. 1 i art. 4 ust. 3 ustawy - Prawo prasowe. Nadto, iż jest zobowiązany do udzielenia prasie informacji o swojej działalności, jeżeli ta nie jest objęta tajemnicą lub nie narusza prawa do prywatności. Podniósł, iż dane objęte wnioskiem są informacjami o działalności Zarządu Głównego PZŁ, do których prasa winna mieć dostęp w oparciu o ustawę - Prawo prasowe, albowiem nie naruszają one tajemnicy chronionej ustawowo, w tym danych osobowych.

W odpowiedzi na skargę Polski Związek Łowiecki Zarząd Główny wniósł o odrzucenie skargi w zakresie odmowy udzielania informacji zawartych w pkt 1, 2, 3 wniosku z dnia [...] listopada 2013 r. i oddalenie skargi w zakresie pkt 4 wniosku, ewentualnie o oddalenie skargi.

Organ ponownie wskazał, że nie została sporządzona opinia w sprawie wykluczenia członka Koła Łowieckiego [...] M.T., a zatem, skoro żądany dokument nie istniał, nie może podlegać udostępnieniu. Odnośnie pkt 2 wniosku podkreślono, że nie doszło do odmowy udostępnienia protokołu pokontrolnego, ale wskazano właściwego adresata wniosku (ścieżkę dostępu) – Przewodniczącego Głównej Komisji Rewizyjnej. Wyjaśniono, że Główna Komisja Rewizyjna nie jest nadzorowana przez Zarząd Główny PZŁ, jest organem krajowym, niezależnym, powołanym do kontroli, zgodnie z § 159 ust. 1 Statutu PZŁ. Udostępnianie zatem tych dokumentów przez Zarząd Główny nie może mieć miejsca. W zakresie pkt 3 i 4 wniosku z dnia [...] listopada 2014 r. podtrzymano argumenty wskazane w piśmie z dnia [...] listopada 2013 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje.

Skarga częściowo zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe (Dz. U. Nr 5, poz. 24 ze zm.), prasa, zgodnie z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, korzysta z wolności wypowiedzi i urzeczywistnia prawo obywateli do ich rzetelnego informowania, jawności życia publicznego oraz kontroli i krytyki społecznej. W świetle art. 4 ust. 1 ustawy, przedsiębiorcy i podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku są obowiązane do udzielenia prasie informacji o swojej działalności, o ile, na podstawie odrębnych przepisów, informacja nie jest objęta tajemnicą lub nie narusza prawa do prywatności. W przypadku odmowy udzielenia informacji, na żądanie redaktora naczelnego, odmowę doręcza się zainteresowanej redakcji w formie pisemnej, w terminie trzech dni; odmowa powinna zawierać oznaczenie organu, jednostki organizacyjnej lub osoby, od której pochodzi, datę jej udzielenia, redakcję, której dotyczy, oznaczenie informacji będącej jej przedmiotem oraz powody odmowy (ust. 3 powołanego artykułu).

Polski Związek Łowiecki jest podmiotem, którego dotyczy powyższa regulacja, albowiem nie jest zaliczany do sektora finansów publicznych, jak również, będąc podmiotem zrzeszającym osoby fizyczne i prawne, które czynnie uczestniczą w ochronie i rozwoju populacji zwierząt łownych oraz działając na rzecz ochrony przyrody, - art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. – Prawo łowieckie (Dz. U. z 2013 r., poz. 1226 ze zm.), nie działa w celu osiągnięcia zysku. Zatem na PZŁ spoczywa obowiązek udzielania prasie informacji o swej działalności, z wyjątkiem odmowy dokonanej ze względu na ochronę prywatności oraz ochronę tajemnicy państwowej i służbowej oraz innej tajemnicy chronionej ustawą.

Uwzględniając określony w art. 61 ust. 2 Konstytucji RP zakres prawa do informacji, należy wskazać, że na PZŁ ciąży obowiązek zapewnienia prasie dostępu do dokumentów łączących się z jego działalnością, jeżeli nie ma ustawowych wyłączeń ze względu na ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu Państwa (art. 61 ust. 3 Konstytucji RP). Realizacja uprawnień prasy do uzyskania informacji następuje przez podanie jej określonej wiadomości lub udostępnienie w stosownym trybie żądanych dokumentów.

W sprawie nie budzi wątpliwości, że wniosek o udzielenie informacji został złożony przez podmiot należący do kategorii pojęć "prasa" – zdefiniowanej w art. 7 ust. 2 ustawy - Prawo prasowe. Nie budzi też wątpliwości, iż podmiot ten był uprawniony do złożenia skargi w trybie przepisów powołanej ustawy (art. 4 ust. 4) – postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 listopada 2013 r., sygn. akt I OSK 1759/13 (publ. w Centralnej Bazie Orzeczeń i Informacji o Sprawach na stronie https://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Uchylając zaskarżoną odmowę udzielenia informacji prasowej (w części dotyczącej pkt 3 i 4 wniosku z dnia [...] listopada 2013 r.), Sąd stwierdził, iż odmowa PZŁ z dnia [...] listopada 2013 r. nie spełnia kryteriów ustawowych, wskazanych w art. 4 ust. 1 i ust. 3 w zw. z art. 3a ustawy – Prawo prasowe. Przepis art. 3a stanowi, że w zakresie prawa dostępu do informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej. Przepis art. 4 ust. 3 omawianej ustawy określa zaś jakie elementy winny znaleźć się w odmowie udzielenia informacji. Określa też formę odmowy (pisemna), termin odmowy (3 dni). Co istotne, obliguje do wskazania powodów odmowy. Przepis art. 4 ust. 1 ustawy określa z jakich powodów można odmówić udzielenia informacji (o ile informacja taka, na podstawie odrębnych przepisów, nie jest objęta tajemnicą lub nie narusza prawa do prywatności).

Łączna wykładnia art. 3a i art. 4 ust. 1 i ust. 3 ustawy – Prawo prasowe prowadzi do wniosku, że – żądając informacji, które można zakwalifikować jako informacje publiczne w rozumieniu art. 1 i art. 6 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2014 r., 782) – odmowa udzielenia informacji prasowej winna wskazywać wyłączenia przewidziane w art. 4 ust. 1 ustawy – Prawo prasowe oraz wyłączenia przewidziane w ustawie o dostępie do informacji publicznej.

W ocenie Sądu, zakres żądania informacji prasowej, sprecyzowany w pkt 3 i 4 wniosku strony skarżącej z dnia [...] listopada 2013 r., tj. żądania udostępnienia uchwał i opinii Zarządu Głównego, niewątpliwie stanowi informację publiczną w rozumieniu art. 1 i art. 6 ustawy o dostępie do informacji publicznej, a zatem zastosowanie znajduje art. 3a ustawy – Prawo prasowe, który oprócz wyłączeń z art. 4 ust. 1 tej ustawy, dodatkowo odsyła do wyłączeń z ustawy o dostępie do informacji publicznej – patrz wyrok WSA w Lublinie z dnia 23 października 2012 r., sygn. akt II SA/Lu 372/12, publ. Lex nr 1234349.

W świetle tej ustawy, zgodnie z art. 5 ustawy o dostępie do informacji publicznej, odmowa udzielenia informacji publicznej jest możliwa z uwagi na ochronę prywatności lub tajemnicę przedsiębiorstwa. A zatem odmowa udzielenia informacji prasowej w oparciu o art. 4 ust. 3 ustawy – Prawo prasowe, w przedmiotowej sprawie winna zostać rozpoznana nie tylko w oparciu o kryteria określone w art. 4 ust. 1 tej ustawy, ale też dodatkowo z uwagi na treść art. 3a w oparciu o kryteria określone w art. 5 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Uwzględniając skargę w zakresie pkt 3 wniosku z dnia [...] listopada 2013 r., Sąd stwierdził, że żądane informacje należy zakwalifikować jako informację publiczną, nadto, że PZŁ uchylił się od rozpoznania tego wniosku i ograniczył się do poinformowania wnioskodawcy, że odpowiedź otrzyma w ciągu kilku dni. W efekcie PZŁ ani nie udzielił żądanej informacji, ani też nie odmówił jej udostępnienia stosownie do art. 4 ust. 3 ustawy – Prawo prasowe, w oparciu o wskazane w tym przepisie obligatoryjne elementy odmowy.

Uwzględniając skargę w zakresie pkt 4 wniosku z dnia [...] listopada 2013 r., Sąd – również zawarte w tym wniosku żądanie – zakwalifikował jako informację publiczną w rozumieniu art. 1 i art. 6 ustawy o dostępie do informacji publicznej, a zatem uznał, że przepis art. 5 tej ustawy znajduje w niniejszej sprawie automatycznie zastosowanie. Polski Związek Łowiecki, odmawiając udostępnienia uchwał, opinii Zarządu Głównego w wyniku złożenia skarg członków Koła Łowieckiego nr [...], w H. (pkt 4 wniosku), powołał się na "ochronę danych osobowych". Tak enigmatycznie wskazany przez PZŁ powód odmowy udzielenia informacji prasowej – bez konkretnego wskazania czyje dane osobowe mają zostać chronione, w jakim zakresie i dlaczego - skutkuje tym, iż nie można uznać, że odmowa udzielenia informacji prasowej wskazuje na przesłanki negatywne odmowy, które są ściśle określone w art. 5 ustawy o dostępie do informacji publicznej (prawo do prywatności, tajemnica służbowa, państwowa inna prawem chroniona).

Ponownie rozpoznając sprawę w tym zakresie, Polski Związek Łowiecki precyzyjnie wskaże ustawowe przesłanki, które mogą stanowić o ograniczeniu prasie dostępu do informacji. Jednocześnie zważy, iż ochrona prywatności, ochrona danych osobowych nie powoduje automatycznie, że cała treść uchwały, opinii zostaje wyłączona. W tym zakresie PZŁ rozważy zastosowanie anonimizacji.

Oddalając skargę w zakresie pkt 1 i 2 wniosku z dnia [...] listopada 2013 r., Sąd przyjął jako przekonywujące i wiarygodne wyjaśnienia PZŁ, iż żądanych informacji nie posiada. Poglądy doktryny i orzecznictwa sądowoadministarcyjnego, odnoszące się do "nieposiadania" informacji publicznej znajdują zastosowanie i aktualność do informacji prasowej. Skoro dany podmiot nie jest w posiadaniu żądanej informacji, nie można zobowiązać go do jej udostępnienia – patrz wyrok WSA w Olsztynie z dnia 6 grudnia 2012 r., sygn. akt II SA/Ol 1341/12 publ. Lex nr 1234396.

Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 146 § 1 i art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r, poz. 270 ze zm.), orzekł jak w sentencji. O kosztach orzeczono stosownie do art. 200, art. 205 § 1 w zw. z art. 209 tej ustawy.