Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący: sędzia WSA Elżbieta Piechowiak Sędziowie: sędzia WSA Wojciech Jarzembski (spr.) sędzia WSA Jarosław Wichrowski Protokolant asystent sędziego Magdalena Gadecka-Kauczor po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 26 listopada 2014 r. sprawy ze skargi P. G. redaktora naczelnego dziennika "Ł." na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Ł. w T. w przedmiocie udzielenia informacji publicznej 1. zobowiązuje Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Ł. w T. do rozpoznania wniosku skarżącego z dnia [...] sierpnia 2014 r. w terminie 14 dni od dnia doręczenia organowi prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy, 2. stwierdza, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, 3. zasądza od Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Ł. w T. na rzecz skarżącego kwotę [...] ([...]) złotych tytułem zwrotu kosztów postepowania sądowego.

P. G. – redaktor naczelny dziennika "[...]" złożył skargę na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w T. udzielenia prasie informacji publicznej na wniosek z dnia [...] sierpnia 2014 r., w trybie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, w zw. z art. 3a ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe, wnosząc o nakazanie organowi udzielenia informacji zgodnie z wnioskiem i zasądzenie od organu na rzecz skarżącego kosztów postępowania wg norm przepisanych.

Odpowiadając na skargę organ wniósł o jej oddalenie, wywodząc że zwrócił się do skarżącego o potwierdzenie, że autor wniosku jest dziennikarzem dziennika "[...]" oraz przesłanie upoważnienia na które powołano się we wniosku.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy zważył, co następuje:

Stosownie do przepisów art. 1 § 1 i 2 ustawy z 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 z zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości m.in. przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola, o której mowa jest sprawowana pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Zgodnie zaś z przepisem art. 3 § 1 § 2 pkt 8 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z zm.) kontrola działalności administracji publicznej obejmuje orzekanie w sprawach skarg na konieczność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1- 4a ww. art. 3 § 2.

Sąd wydaje wyrok po zamknięciu rozprawy na podstawie akt sprawy (art. 133 § 1 ww. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).

Z akt sprawy natomiast wynika, że w piśmie z [...] sierpnia 2014 r. K. M. jako dziennikarz dziennika myśliwych "[...]" zwrócił się do Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w T. na podstawie art. 4 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe o udzielenie informacji poprzez odpowiedzi na pytania:

1. Kto jest obecnie przewodniczącym Zarządu Okręgowego i od jakiego dnia zajmuje tę funkcję, licząc od pierwszej jego kadencji na tym stanowisku?

2. Ile dni przewodniczący Zarządu Okręgowego przebywał na urlopie wypoczynkowym, urlopie bezpłatnym lub okolicznościowym w roku 2013?

3. Ile dni przewodniczący Zarządu Okręgowego przebywał na zwolnieniu lekarskim (w tym urlop zdrowotny, sanatorium, etc.) w roku 2013?

4. Ile dni przewodniczący Zarządu Okręgowego przebywał na delegacjach służbowych w roku 2013?

5. Jakie sumarycznie koszty delegacji służbowych poniósł Polski Związek Łowiecki z tytułu delegacji służbowych przewodniczącego Zarządu Okręgowego w 2013 r. ?

Problematykę udzielenia odpowiedzi na zapytanie prawne i udzielenie prasie informacji regulują przepisy ustawy z 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe (Dz. U. Nr 5 poz. 24 z późn. zm.) oraz przepisy ustawy z 6 września 2001 r. o dostępnie do informacji publicznej (Dz. U. z Nr 112, poz. 1198 z późn. zm.).

Zgodnie z przepisem art. 3a ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe w zakresie prawa dostępu prasy do informacji publicznej stosuje się przepisy przywoływanej ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej co oznacza, że udostępnienie informacji publicznej prasie odbywa się w trybie tej ustawy, mając na uwadze - ale o tym w dalszej części niniejszego uzasadnienia - także i treść przepisu art. 14 ust. 1 tej ustawy.

Przepis art. 4 ust. 1 ustawy Prawo prasowe poszerza katalog podmiotów zobowiązanych do udzielania informacji o podmioty niewymienione w ustawie o dostępie do informacji publicznej tj. o przedsiębiorców i podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku. Rozszerzenie uprawnienia wynikającego z art. 61 Konstytucji oraz ustawy o dostępie do informacji publicznej służy wypełnieniu zadania jakie pełni prasa w demokratycznym społeczeństwie. W myśl art. 4 ust. 1 ustawy Prawo prasowe przedsiębiorcy i podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku są obowiązane do udzielenia prasie informacji o swojej działalności, o ile na podstawie odrębnych przepisów informacja nie jest objęta tajemnicą lub nie narusza prawa do prywatności.

Te same podmioty mogą odmówić udzielenia informacji o ile jest ona objęta tajemnicą lub narusza prawo do prywatności. Odmowę udzielenia informacji, na żądanie redaktora naczelnego, doręcza się zainteresowanej redakcji w formie pisemnej, w terminie trzech dni. Odmowa powinna zawierać oznaczenie organu, jednostki organizacyjnej lub osoby, od której pochodzi, datę jej udzielenia, redakcję, której dotyczy, oznaczenie informacji będącej jej przedmiotem oraz powody odmowy (art. 4 ust. 3 ustawy Prawo prasowe).

Polski Związek Łowiecki jest w ocenie Sądu podmiotem zobowiązanym dyspozycją art. 4 Prawa prasowego do udostępnienia informacji publicznej. Tym samym, Polski Związek Łowiecki mógłby odmówić udzielenia żądanej informacji, gdyby żądana informacja objęta była tajemnicą albo naruszała prawo do prywatności, lub gdy żądane informacje nie dotyczą jego działalności. Godzi się zauważyć, że na takie okoliczności w niniejszej sprawie nie wskazano. W świetle art. 32 ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (Dz. U. z 2013 r., poz. 1226) Polski Związek Łowiecki jest zrzeszeniem osób fizycznych i prawnych. Prowadzą one gospodarkę łowiecką poprzez hodowlę i pozyskiwanie zwierzyny oraz działają na rzecz jej ochrony poprzez regulację liczebności populacji zwierząt łownych. Brzmienie art. 34 tej ustawy określającego zakres zadań tej jednostki wskazuje, że wykonuje on zadania publiczne. Wśród tych zadań znajdują się przykładowo: prowadzenie gospodarki łowieckiej (pkt 1), troska o rozwój łowiectwa i współdziałanie z administracją rządową i samorządową, jednostkami organizacyjnymi Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe i parkami narodowymi oraz organizacjami społecznymi w ochronie środowiska przyrodniczego, w zachowaniu i rozwoju populacji zwierząt łownych i innych zwierząt dziko żyjących (pkt 2), realizacją innych zadań zleconych przez ministra właściwego do spraw środowiska (pkt 12). Na publicznoprawny charakter działalności Polskiego Związku Łowieckiego wskazuje także organizowanie szkoleń, których odbycie warunkuje uzyskanie uprawnień do wykonywania polowania (art. 42 ust. 4-7 ustawy Prawo łowieckie).

Adresatem wniosku o udostępnienie informacji publicznej mogą być także organy Polskiego Związku Łowieckiego. W myśl bowiem art. 32a ust. 4 ustawy Prawo łowieckie, statut Polskiego Związku Łowieckiego może przewidywać powoływanie innych organów krajowych i okręgowych, które realizują - na terenie swego działania -zadania określone w art. 34, a zatem zadania o publicznym charakterze. Zgodnie natomiast z § 98 ust. 2 Statutu Polskiego Związku Łowieckiego, okręgowe rady łowieckie i zarządy okręgowe są okręgowymi organami zrzeszenia jakim jest Polski Związek Łowiecki. Pogląd o uznaniu Polskiego Związku Łowieckiego i jego organów jako dopuszczalnego adresata wniosku dotyczącego udostępnienia informacji publicznej znajduje nadto wsparcie w treści art. 4 ust. 1 ustawy Prawo prasowe, który -jak już wyżej zaznaczono - rozszerza krąg podmiotów zobowiązanych do udzielenia prasie informacji publicznej. Polski Związek Łowiecki jest bowiem bez wątpienia podmiotem niezaliczającym się do sektora finansów publicznych, jak też nie działającym w celu osiągnięcia zysku. Świadczy o tym treść art. 35 Prawa łowieckiego, podającego źródła finansowania działalności Polskiego Związku Łowieckiego i zawierającego wskazanie, że dochód uzyskiwany z działalności gospodarczej służy wyłącznie realizacji celów statutowych i nie może być przeznaczony do podziału między członków.

Na gruncie art. 4 ust. 1 ustawy Prawo prasowe ugruntowało się orzecznictwo sądowe, w myśl którego obowiązek udzielania prasie informacji nie ogranicza się tylko do Polskiego Związku Łowieckiego, który posiada osobowość prawną, ale też do jego organów, w tym powołanych ustawą Prawo łowieckie, ale i statutem Polskiego Związku

Łowieckiego. Pojęcie informacji publicznej określa zaś ustawodawca w art. 1 ust. 1 i art. 6 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198). W ich świetle informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych, a w szczególności o sprawach wymienionych w art. 6 ustawy. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem należy przy wykładani tych przepisów kierować się także art. 61 Konstytucji RP. Tak więc informacją publiczną jest każda wiadomość wytworzona lub odnoszona do władz publicznych, a także wytworzona lub odnoszona do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa.

Przywołany wyżej przepis art. 14 ust. 1 ustawy o dostępnie do informacji publicznej stanowi natomiast, że udostępnienie informacji publicznej na wniosek, następuje w sposób i formie zgodnej z wnioskiem, chyba że środki techniczne, którymi dysponuje podmiot obowiązany do jej udostępnienia, uniemożliwiają udostępnienia informacji w sposób i formie określonej we wniosku. Natomiast po myśli przepisu art. 16 ust. 1 tej ustawy odmowa udostępnienia informacji publicznej oraz umorzenie postępowania w przypadku określonym w art. 14 ust. 2 przez organ władzy publicznej następuje w drodze decyzji. (Po myśli art. 14 ust. 2 jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w sposób lub w formie określonych we wniosku, podmiot obowiązany do udostępnienia powiadamia pisemnie wnioskodawcę o przyczynach braku możliwości udostępnienia informacji zgodnie z wnioskiem i wskazuje, w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może być udostępniona niezwłocznie. W takim przypadku, jeżeli w terminie 14 dni od powiadomienia wnioskodawca nie złoży wniosku o udostępnienie informacji w sposób lub w formie wskazanych w powiadomieniu, postępowanie o udostępnienie informacji umarza się).

Z akt sprawy wynika jednoznacznie, że Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w T. wniosku z [...] sierpnia 2014 r. nie załatwił w sposób przewidziany przywołanymi przepisami, co nakazywało Sądowe uznanie wniesionej skargi za zasadną z uwagi na oczywistą bezczynność organu. Nie podważa tej oceny wskazywana w odpowiedzi na skargę okoliczność, iż "... wezwał zainteresowanego do wykazania, iż posiada uprawnienia do uzyskania wzmiankowanej informacji" i nie uzyskał żadnej odpowiedzi. Jeżeli w ocenie organu było to przeszkodą to winien postąpić w sposób przewidziany przywołanymi przepisami. Nawiasem mówiąc w ocenie Sądu treść wniosku nie pozostawia wątpliwości, że pochodzi on od dziennika "[...]", a zatem od prasy w rozumieniu art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe 1, nie zaś od K. M. jako osoby fizycznej. Należy bowiem zauważyć, że przedmiotowy wniosek został w nagłówku oznaczony logiem dziennika "[...]", zaś jako jego podstawę prawną wskazano art. 11 ust. 1 ustawy Prawo prasowe. Brak jest zatem podstaw, by przyjąć że z wnioskiem o udzielenie informacji K. M. w niniejszej sprawie występował w imieniu własnym, a nie jako dziennikarz dziennika "[...]".

W tym stanie rzeczy, na podstawie art. 149 § 1 ww. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Sąd zobowiązał organ w pkt 1 sentencji wyroku do rozpoznania wniosku skarżącego z dnia [...] lipca 2013 r., w terminie 14 dni od dnia doręczenia prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy. Na podstawie powołanego przepisu Sąd nie stwierdził natomiast, aby w przedstawionych okolicznościach faktycznych, bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa, skoro organ miał wątpliwości, czy wniosek pochodzi od dziennikarza. Fakt ten, jak wnioskować należy, przyczynił się m. in. do zaniechania rozpatrzenia wniosku. Powyższe uzasadnia rozstrzygnięcie zawarte w pkt 2 sentencji wyroku. Przy ponownym rozpatrzeniu wniosku Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w T. rozstrzygnie przedmiotowy wniosek mając na uwadze wskazane przepisy oraz treść art. 153 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

O kosztach postępowania orzeczono w oparciu o przepisy art. 200 ww. ustawy z 30 sierpnia 2002 r. oraz przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.).