Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia NSA Tadeusz Michalik Sędziowie Sędzia WSA Małgorzata Walentek Sędzia WSA Edyta Żarkiewicz (spr.) Protokolant st. sekr. sąd. Arkadiusz Kmiotek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 stycznia 2015 r. sprawy ze skargi P.G. – redaktora naczelnego dziennika "[...]" na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w K. w przedmiocie bezczynności w zakresie udostępnienia informacji prasowej 1) zobowiązuje organ do załatwienia wniosku skarżącego z dnia [...]; 2) stwierdza, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; 3) zasądza od organu na rzecz skarżącego kwotę [...] zł (słownie: [...] złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

W piśmie z dnia 1 sierpnia 2014 r. K. M. powołując się na upoważnienie redaktora naczelnego dziennika "A", zwrócił się do Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w K. na podstawie art. 4 ust. 1 oraz art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe, o udzielenie informacji:

– Kto jest obecnie przewodniczącym Zarządu Okręgowego i od jakiego dnia zajmuje tę funkcję, licząc od pierwszej jego kadencji na tym stanowisku?

– Ile dni przewodniczący Zarządu Okręgowego przebywał na urlopie wypoczynkowym, urlopie bezpłatnym lub okolicznościowym w roku 2013 r.?

– Ile dni przewodniczący Zarządu Okręgowego przebywał na zwolnieniu lekarskim (w tym urlopie zdrowotnym, sanatorium, etc.) w 2013 r.?

– Ile dni przewodniczący Zarządu Okręgowego przebywał na delegacjach służbowych w 2013 r.?

– Jakie sumarycznie koszty delegacji służbowych poniósł Polski Związek Łowiecki z tytułu delegacji służbowych przewodniczącego Zarządu Okręgowego w 2013 r.

Wnioskodawca zaznaczył, że w przypadku odmowy udzielenia żądanych informacji prosi o złożenie w ciągu 3 dni odmowy w trybie art. 4 ust. 3 ustawy Prawo prasowe.

Przewodniczący Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w piśmie z dnia 25 sierpnia 2014 r. zwrócił się do redaktora naczelnego dziennika "A" o przesłanie kopii legitymacji dziennikarskiej K. M. oraz upoważnienia redaktora naczelnego, na które ww. powołał się w swoim wystąpieniu.

W dniu 15 września 2014 r. P. G., jako redaktor naczelny dziennika "A", reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach skargę na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w K. w przedmiocie udzielenia prasie informacji publicznej na wniosek z dnia 1 sierpnia 2014 r., w trybie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm. – dalej "u.d.i.p.") w zw. z art. 3a ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe (DZ. U. Nr 5, poz. 24 ze zm. – dalej "u.p.p.") zarzucając organowi naruszenie art. 4 ust. 1 u.d.i.p.

W uzasadnieniu skargi skarżący przedstawił dotychczasowy przebieg postępowania w niniejszej sprawie oraz wskazał, że do dnia wniesienia skargi wnioskowana informacja nie została udzielona, jak również organ nie wykonał żadnej czynności w sprawie, o których mowa w u.d.i.p. Dodał, że według art. 4 ust. 1 u.p.p., przedsiębiorcy i podmioty nie zaliczone do sektora finansów publicznych oraz nie działające w celu osiągnięcia zysku, są obowiązane do udzielania prasie informacji o swojej działalności, o ile na podstawie odrębnych przepisów, informacja nie jest objęta tajemnicą lub nie narusza prawa do prywatności. Ponadto art. 3a u.p.p. stanowi, że w zakresie prawa dostępu prasy do informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej. W tym zakresie skarżący podniósł, że dla wskazania właściwego trybu dostępu do określonej informacji, w sytuacji gdy wnioskuje o nią prasa, decydujące znaczenie ma ocena charakteru tej informacji oraz charakteru adresata wniosku. W sytuacji bowiem, gdy wniosek taki będzie dotyczył informacji publicznej i zostanie skierowany do podmiotu zobowiązanego na mocy art. 4 ust. 1 u.d.i.p. do udostępniania informacji publicznych, właściwy dla jego załatwienia będzie tryb określony w przepisach u.d.i.p. Wskazał, że zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p., do udzielenia informacji publicznej zobowiązane są nie tylko władze publiczne, ale także podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

Zdaniem skarżącego Polski Związek Łowiecki jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, a przez to objętym regulacją powyższego unormowania. Jak bowiem wskazano w wyroku NSA z dnia 5 kwietnia 2013 r., sygn. akt I OSK 89/13, ustawodawca w art. 34 ustawy z dnia 13 października 1995 r. – Prawo łowieckie przekazał temu podmiotowi szereg zadań z zakresu administracji publicznej, w tym m.in.: w zakresie zachowania i rozwoju populacji zwierząt łownych i innych dziko żyjących. Związek realizuje również inne zadania powierzone mu przez ministra właściwego do spraw ochrony środowiska. Wymienione zadania nałożone na Związek w drodze ustawy ze względu na ich cel mają charakter publiczny, dlatego informacja o działalności jego organów, określonych w ustawie, powinna być udzielana na wniosek zarówno prasy, jak i każdego obywatela R.P. na postawie przepisów u.d.i.p. Wobec tego wniosek z dnia 1 sierpnia 2014 r., jako dotyczący udzielenia informacji o charakterze publicznym i skierowany do podmiotu wykonującego zadania publiczne, podlegał rozpatrzeniu przez ZO PZŁ w trybie przewidzianym w u.d.i.p., a nie w trybie art. 4 u.p.p. Oznacza to, że brak odpowiedzi organu jest bezczynnością w tym przedmiocie.

W odpowiedzi na skargę Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w K. wniósł o jej odrzucenie. Po przedstawieniu stanu faktycznego sprawy zaznaczył, że w jego ocenie skarga jest przedwczesna i jako taka niedopuszczalna, gdyż organ, ani nie odmówił, ani nie zwleka z odpowiedzią na zadane pytania w trybie Prawa prasowego. Natomiast organ, do którego kierowane jest zapytanie ma prawo oczekiwać, że osoba kierująca wniosek o udzielenie odpowiedzi w trybie prawa prasowego, wykaże umocowanie lub wykaże, iż pozostaje w stosunku pracy z redakcją, na którą się powołuje. Pomimo wezwania do stosownego oświadczenia ze strony redakcji, organ nie otrzymał do tej pory stosownego dokumentu, w związku z tym nie można uznać, iż zaistniały przesłanki do złożenia przedmiotowej skargi, gdyż do chwili jej złożenia nie zostały usunięte braki formalne.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Natomiast na podstawie art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm. – zwanej w skrócie P.p.s.a.), kontrola ta obejmuje m.in. orzekanie w sprawach skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1-4 a.

Na podstawie zaś art. 149 P.p.s.a. sąd uwzględniając skargę na bezczynność organu w sprawach określonych w art.3 § 2 pkt 1-4a zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu albo dokonania czynności lub stwierdzenia bądź uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa, a ponadto rozstrzyga w kwestii, czy bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa.

Przedmiotem skargi w niniejszej sprawie jest bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w K. (w skrócie ZO PZŁ) polegająca na niezałatwieniu wniosku z dnia 1 sierpnia 2014 r., złożonego przez dziennikarza dziennika "A" K. M. o udzielenie informacji wymienionych w tym wniosku.

Nie budzi zatem wątpliwości, że wniosek pochodzi od prasy w rozumieniu art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe (Dz. U. nr 5, poz. 24 ze zm., dalej – "u.p.p."). K. M. powoływał się w nim na upoważnienie redaktora naczelnego, wniosek ten zawiera logo i nagłówek dziennika "A", wnioskodawca wskazał, że jest dziennikarzem tego dziennika, a jako jego podstawę prawną wskazał art. 4 ust. 1 Prawa prasowego. Nie ma więc żadnych podstaw do przyjęcia, że z wnioskiem o udzielenie informacji K. M. wystąpił w imieniu własnym.

Ponadto należało zgodzić się z argumentacją strony skarżącej, że w aktualnym stanie prawnym, dopuszczalna jest skarga do sądu administracyjnego na bezczynność w powyższym zakresie. Świadczy o tym przepis art. 3a ustawy Prawo prasowe, który w zakresie prawa dostępu prasy do informacji publicznej, nakazuje stosowanie przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2014 r., poz. 782 zwanej dalej, jak wyżej, u.d.i.p.). Oznacza to, że udostępnianie prasie informacji publicznej, odbywa się w trybie tej ustawy. Natomiast art. 4 ust. 1 u.p.p., jedynie poszerza katalog podmiotów zobowiązanych do udzielania prasie informacji, o podmioty nie wymienione w u.d.i.p., tj. o przedsiębiorców i podmioty nie zaliczone do sektora finansów publicznych oraz nie działające w celu osiągnięcia zysku.

Jednocześnie w orzecznictwie ukształtowanym na gruncie u.d.i.p., przyjmuje się powszechnie, że brak jest jakichkolwiek wymogów formalnych wniosku (poza utrwaleniem go w formie pisemnej), gdyż postępowanie w tym przedmiocie jest odformalizowane i uproszczone (por. wyrok NSA z 30 listopada 2012 r., sygn. akt I OSK 1991/12, Lex nr 1291370).

Zgodnie z art. 4 ust. 1 u.d.i.p., do udzielenia informacji publicznej zobowiązane są nie tylko władze publiczne, ale także inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności: podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów (art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p.).

Polski Związek Łowiecki jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, a przez to objętym regulacją powyższych przepisów. Zgodnie z art. 34 ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (tekst jedn. Dz. U. z 2002 r. nr 42, poz. 372 ze zm.), przekazano temu podmiotowi szereg zadań z zakresu administracji publicznej, wymienionych w tym przepisie. Związek realizuje również inne zadania powierzone mu przez ministra właściwego do spraw ochrony środowiska. Wymienione zadania, nałożone na związek w drodze ustawy, ze względu na ich cel mają charakter publiczny. Wymaga podkreślenia, iż zadania te mogą być realizowane również przez organy okręgowe Związku, w tym jego zarządy okręgowe (art. 32a ust. 4 ustawy Prawo łowieckie).

Jednocześnie informacje o podmiotach, o których mowa w art. 4 ust. 1, w tym o organach i osobach sprawujących w nich funkcje i ich kompetencjach stanowią informację publiczną w rozumieniu przepisów art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. d) u.d.i.p.

Natomiast z akt sprawy wynika, że do dnia wniesienia skargi, podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej, nie załatwił wniosku. Nie udzielił bowiem żądanych informacji. Nie wydał też decyzji o odmowie udzielenia informacji ani też nie przekazał wnioskodawcy, pisma informującego, że np. nie jest zobowiązany do udzielenia informacji, czy też, że nie dysponuje żądaną informacją.

W rozpoznawanej sprawie ZO PZŁ w K., wniosek z dnia 1 sierpnia 2014 r. otrzymał w dniu 11 sierpnia 2014 r., - a więc co do zasady - powinien go załatwić w terminie 14 dni (art. 13 u.d.i.p.) w sposób wyżej określony. Tymczasem na dzień wniesienia skargi tj. do dnia 23 września 2014 r., wniosek nie został załatwiony w żaden z opisanych wyżej sposobów.

Stąd też, wobec braku odpowiedzi na żądanie, uznać należało, że organ pozostawał w bezczynności, a redaktorowi naczelnemu dziennika "A" przysługiwała skarga na bezczynność w tym przedmiocie, złożona na podstawie art. 3 § 2 pkt 8 w zw. z art. 3 § 2 pkt 4 P.p.s.a.

Należy jednakże wyjaśnić, że uwzględniając skargę na bezczynność Sąd może jedynie zobowiązać organ do załatwienia wniosku strony. Nie może natomiast rozstrzygać, czy żądana informacja powinna być udzielona, czy też istnieją podstawy do załatwienia wniosku strony w inny sposób.

W związku z tym, Sąd na podstawie art. 149 § 1 P.p.s.a. orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku. Konsekwencją tego rozstrzygnięcia, jest konieczność załatwienia wniosku skarżącego z dnia 1 sierpnia 2014 r. w terminie 14 dni od dnia otrzymania prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy (art. 13 ust. 1 u.d.i.p. w zw. z art. 286 § 2 P.p.s.a.). Jednocześnie w ocenie Sądu, w przedmiotowej sprawie nie można przypisać organowi bezczynności o charakterze rażącego naruszenia prawa, ponieważ była wynikiem błędnej wykładni obowiązujących przepisów. Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach postępowania, na które składa się wpis sądowy oraz koszty zastępstwa prawnego, stanowił art. 200 i art. 205 § 1 P.p.s.a.