Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 05 lutego 2015 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Barbara Drzazga Sędziowie Sędzia WSA Danuta Rzyminiak-Owczarczak (spr.) Sędzia WSA Wiesława Batorowicz Protokolant st. sekr. sąd. Ewa Wąsik po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 05 lutego 2015 roku sprawy ze skargi Redaktora naczelnego dziennika "[...]" - P. G. na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w K. w przedmiocie udzielenia informacji prasowej I. zobowiązuje Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w K. do załatwienia wniosku dziennikarza dziennika "[...]" - K. M. z dnia 8 września 2014 roku w terminie 14 dni od otrzymania prawomocnego wyroku i akt sprawy, II. stwierdza, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, III. zasądza od Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w K. na rzecz skarżącego kwotę [...],- zł ([...] złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

W piśmie z dnia 8 września 2014 r. K. M., działając jako dziennikarz dziennika "[...]", zwrócił się do Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w K., na podstawie art. 4 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe (Dz.U. z 1984 r. nr 5, poz. 24, z późn. zm.), o udzielenie informacji dotyczącej ostatniego przeprowadzonego w okręgu kursu dla nowo wstępujących "do PZŁ, poprzez podanie wszystkich tytułów kosztów i ich wysokości przyjętych w kalkulacji dla wyliczenia sumarycznego kosztu kursu pokrywanego przez jego uczestników, z podaniem dat odbywania się kursu, liczby jego uczestników i ile zobowiązany był zapłacić każdy z nich". Wnioskodawca zaznaczył, że w przypadku odmowy udzielenia żądanej informacji prasowej prosi, "na podstawie otrzymanego pełnomocnictwa redaktora naczelnego dziennika »[...] «", o złożenie w ciągu 3 dni odmowy w trybie art. 4 ust. 3 ustawy Prawo prasowe.

Powyższe podanie wpłynęło do Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w K. w dniu 11 września 2014 r.

Przewodniczący Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w K. w piśmie z dnia 12 września 2014 r. zwrócił się do dziennika "[...]" o podanie, czy K. M. pozostaje w stosunku pracy z redakcją dziennika Łowiecki albo zajmuje się redagowaniem, tworzeniem lub przygotowywaniem materiałów prasowych na rzecz i z upoważnienia redakcji oraz o nadesłanie stosownego upoważnienia.

W dniu 9 października 2014 r. redaktor naczelny dziennika "[...]" P. G., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, skierował do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu (za pośrednictwem skarżonego organu) skargę na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w K. w przedmiocie udzielenia informacji prasowej zgodnie z wnioskiem z dnia 8 września 2014 r.

W uzasadnieniu skargi strona przedstawiła dotychczasowy przebieg postępowania w niniejszej sprawie oraz wskazała, że do dnia wniesienia skargi informacja objęta wnioskiem nie została udzielona. Strona podniosła m.in., że udostępnianie informacji publicznej prasie odbywa się w trybie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2001 r. nr 112, poz. 1198, z późn. zm. [aktualnie Dz.U. z 2014 r., poz. 782, z późn. zm.] - dalej również: u.d.i.p.), natomiast art. 4 ust. 1 Prawa prasowego poszerza katalog podmiotów zobowiązanych do udzielania prasie informacji o podmioty niewymienione w u.d.i.p., tj. o przedsiębiorców i podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku. Strona skonstatowała, że w świetle art. 3a ustawy Prawo prasowe dla wskazania właściwego trybu dostępu do określonej informacji, w sytuacji, gdy wnioskuje o nią prasa, decydujące znaczenie ma ocena charakteru tej informacji oraz charakteru adresata wniosku; w sytuacji bowiem, gdy wniosek taki będzie dotyczył informacji publicznej i zostanie skierowany do podmiotu zobowiązanego na mocy art. 4 ust. 1 u.d.i.p. do udostępniania informacji publicznych, właściwym dla jego załatwienia będzie tryb określony w przepisach u.d.i.p.

Dalej strona skarżąca wskazała na to, że zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. do udzielenia informacji publicznej zobowiązane są nie tylko władze publiczne, ale także podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów. Następnie podniosła, że Polski Związek Łowiecki (dalej również: "PZŁ" lub "Związek") jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, a przez to objętym regulacją powyższego unormowania, gdyż wykonuje m.in. zadania administracji publicznej, w tym między innymi polegające na zachowaniu i rozwoju populacji zwierząt łownych i innych dziko żyjących. Ponadto dodała, że Polski Związek Łowiecki realizuje również zadania powierzone mu przez ministra właściwego do spraw ochrony środowiska. W jej ocenie wymienione zadania nałożone na Związek w drodze ustawy mają charakter publiczny, dlatego informacja o działalności jego organów, określonych w ustawie winna być udzielana na wniosek tak prasy, jak i każdego obywatela RP na postawie przepisów u.d.i.p.

Strona podniosła również, że z art. 42 ust. 9 ustawy Prawo łowieckie wynika, iż działalność Polskiego Związku Łowieckiego obejmuje ustalanie wysokości opłat za szkolenie i egzaminowanie na uprawnienia do wykonywania polowania, zaś Związek uwzględnia przy tym poniesione koszty, których wskazania wysokości wnioskodawca się domagał.

W konsekwencji strona uznała, że wniosek z dnia 8 września 2014 r., jako dotyczący udzielenia informacji o charakterze publicznym i skierowany do podmiotu wykonującego zadania publiczne, podlegał rozpatrzeniu przez Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Poznaniu w trybie przewidzianym w u.d.i.p., a nie w trybie art. 4 ustawy Prawo prasowe. Zdaniem strony oznacza to, że brak odpowiedzi Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w K. jest bezczynnością lub przewlekłym prowadzeniem postępowania w tym przedmiocie.

W odpowiedzi na skargę Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w K. (dalej zwany w skrócie: Zarząd) wniósł o jej odrzucenie, względnie o oddalenie skargi.

W uzasadnieniu, po przedstawieniu stanu faktycznego sprawy, Zarząd zaznaczył, że mając na uwadze, iż zgodnie z art. 11 ust. 1 Prawa prasowego informacji prasowej może żądać wyłącznie dziennikarz, organ mógł domagać się potwierdzenia, że zainteresowany jest dziennikarzem oraz przesłania upoważnienia, na które się powoływał. Skarżony podmiot wskazał, że z uwagi na fakt, iż K. M. nie występował w sprawie jako osoba fizyczna żądająca informacji we własnym imieniu, lecz powoływał się na upoważnienie dziennika "[...]" i jasno sprecyzował podstawę swojego żądania jako art. 11 ust. 1 Prawa prasowego, w sprawie brak było podstaw do rozpoznawania jego wniosku w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej. W ocenie skarżonego organu, skoro zarówno wnioskodawca, jak i Zarząd ocenili, że zainteresowany żąda informacji prasowej, to zasadne było wezwanie wnioskodawcy do wykazania, że posiada uprawnienie do uzyskania przedmiotowej informacji, co wymagało przedstawienia stosownego upoważnienia, za czym przemawia treść art. 11 ust. 2 w zw. z art. 7 ust. 2 pkt 5 ustawy Prawo prasowe. Reasumując organ podnosząc, że skoro skierowane do dziennika "[...]" wezwanie z dnia 12 września 2014 r. pozostało bez odpowiedzi, to Zarząd nie pozostaje w bezczynności w udzieleniu informacji wskazanej we wniosku z dnia 8 września 2014 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje.

Skarga jest zasadna.

Stosownie do treści z art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm. – dalej: P.p.s.a.) kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje między innymi orzekanie w sprawach skarg na bezczynność. W takich przypadkach kontroli poddany jest brak aktu lub czynności w sytuacji, gdy organ administracji, względnie inny podmiot zobowiązany do określonego działania, miał obowiązek podjąć działanie w danej formie w określonym przez prawo terminie. Dla dopuszczalności skargi na bezczynność nie mają znaczenia powody, przez które akt nie został podjęty lub czynność nie została dokonana, jak również to, czy bezczynność spowodowana została zawinioną lub niezawinioną opieszałością organu.

Przechodząc do zagadnień merytorycznych, w pierwszym rzędzie wskazać należy, że w świetle przepisów ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe, w szczególności art. 25 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 7, art. 1 i 3a tej ustawy oraz przedstawionego wypisu z rejestru dzienników i czasopism, nie budzi wątpliwości legitymacja czynna redaktora naczelnego dziennika "[...] P. G. jako kierującego redakcją, gdy w piśmie z dnia 8 września 2014 r. o udzielenie informacji zwracał się dziennikarz redakcji tego dziennika, powołując się na działanie z upoważnienia wyżej wymienionego. Zarówno dziennikarz, jak i redaktor naczelny konkretnego dziennika mieszczą się bowiem w pojęciu "prasa" w rozumieniu tej ustawy. Zgodnie z art. 7 ust. 2 pkt 1 Prawa prasowego, w rozumieniu ustawy prasa to nie tylko publikacje periodyczne, które nie tworzą zamkniętej, jednorodnej całości, ukazujące się nie rzadziej niż raz do roku, opatrzone stałym tytułem albo nazwą, numerem bieżącym i datą, a w szczególności: dzienniki i czasopisma, serwisy agencyjne, stałe przekazy teleksowe, biuletyny, programy radiowe i telewizyjne oraz kroniki filmowe; prasą są także wszelkie istniejące i powstające w wyniku postępu technicznego środki masowego przekazywania, w tym także rozgłośnie oraz tele - i radiowęzły zakładowe, upowszechniające publikacje periodyczne za pomocą druku, wizji, fonii lub innej techniki rozpowszechniania; prasa obejmuje również zespoły ludzi i poszczególne osoby zajmujące się działalnością dziennikarską.

Domaganie się udzielenia informacji przez konkretnego dziennikarza nie przekreśla legitymacji do zaskarżenia bezczynności w tym przedmiocie przez redaktora naczelnego dziennika "[...]". W stanie faktycznym sprawy nie ma bowiem podstaw do przyjęcia, że K. M. działał w imieniu własnym. To, że działał on na rzecz dziennika "[...]" wynika nie tylko wprost z treści pisma z dnia 8 września 2014 r., ale i z treści skargi. W tej sytuacji interes prawny niewątpliwie ma zatem redaktor naczelny dziennika - jako osoba kierująca w rozumieniu art. 25 ust. 1 ustawy Prawo Prasowe jego redakcją (vide: m.in. wyroki WSA w Lublinie z dnia 6 maja 2014 r. sygn. akt II SAB/Lu 147/14, WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 20 maja 2014 r. sygn. akt II SAB/Go 120/14, WSA w Warszawie z dnia 11 września 2014 r. sygn. akt II SAB/Wa 328/14 - dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych: http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Przechodząc dalej, przypomnieć należy, że rozpatrywana sprawa dotyczy bezczynności Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w K. polegająca na niezałatwienie wniosku opatrzonego datą 8 września 2014 r., złożonego przez dziennikarza dziennika "[...]" K. M. o udzielenie informacji prasowej.

Wobec tego trzeba podkreślić, że w aktualnym stanie prawnym dopuszczalna jest skarga do sądu administracyjnego na bezczynność podmiotu zobowiązanego do udzielania informacji prasowej. Zgodnie bowiem z art. 3a ustawy Prawo prasowe w zakresie prawa dostępu prasy do informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. Oznacza to, że udostępnienie informacji publicznej prasie odbywa się w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 września 2014 r. sygn. I OSK 2745/13 oraz z dnia 5 kwietnia 2013 r. sygn. I OSK 89/13 - dostępne jw.). W doktrynie wskazuje się także, że przepis ten w istocie oznacza, iż w zakresie dostępu prasy do informacji publicznej zrównuje on prawa dziennikarza z prawami każdego podmiotu, który o taką informację może się ubiegać (J. Sobczak, Prawo prasowe. Komentarz, Warszawa 2008, LEX/El.).

Z kolei regulacja zawarta w art. 4 Prawa prasowego rozszerza katalog podmiotów zobowiązanych do udzielania prasie informacji o podmioty niewymienione w u.d.i.p., tj. o przedsiębiorców i podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku i co za tym idzie – jak zostanie to wykazane poniżej - nie znajduje w ogóle zastosowania w niniejszej sprawie.

W sytuacji, gdy wniosek o udzielenie informacji publicznej pochodzi od prasy, dla wskazania właściwego trybu dostępu do określonej informacji, decydujące znaczenie ma ocena charakteru tej informacji oraz charakteru adresata wniosku. Jeżeli wniosek taki będzie dotyczył informacji mającej charakter informacji publicznej i zostanie skierowany do podmiotu zobowiązanego na mocy art. 4 ust. 1 u.d.i.p. do udostępniania informacji publicznych, właściwym dla jego załatwienia będzie tryb określony w przepisach u.d.i.p. (por. wyrok NSA z dnia 5 kwietnia 2013 r., sygn. akt I OSK 89/13 - dostępny jw.). Zatem skarga na bezczynność będzie przysługiwała, gdy podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej prasie informacji tej nie udziela, i nie wydaje w tym przedmiocie żadnego aktu.

Mając powyższe na uwadze, przede wszystkim zauważyć należy, że zgodnie z art 4 ust. 1 u.d.i.p. do udzielenia informacji publicznej zobowiązane są nie tylko władze publiczne, ale także inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w tym podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów (art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p.).

Zgodnie z poglądem ukształtowanym w orzecznictwie sądów administracyjnych (patrz m.in. ww. wyrok NSA z dnia z dnia 5 kwietnia 2013 r., sygn. akt I OSK 89/13), Polski Związek Łowiecki jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, do którego mają zastosowanie przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej. Analizując bowiem kompetencje Polskiego Związku Łowieckiego wynikające z przepisów ustawy, stwierdzić trzeba, że ustawodawca przekazał mu do realizacji zadania z zakresu administracji publicznej. Zdania te wynikają m.in. z art. 34 ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (Dz.U. z 2013 r., poz. 1226, z późn. zm.). Tymi zadaniami są m.in.: prowadzenie gospodarki łowieckiej w obwodach wyłączonych z wydzierżawienia i w obwodach wydzierżawionych przez koła łowieckie, troska o rozwój łowiectwa i współdziałanie z administracją rządową i samorządową, jednostkami organizacyjnymi Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe i parkami narodowymi oraz organizacjami społecznymi w ochronie środowiska przyrodniczego, a także w zachowaniu i rozwoju populacji zwierząt łownych i innych dziko żyjących. Związek realizuje również inne zadania powierzone mu przez ministra właściwego do spraw ochrony środowiska. Wymienione zadania nałożone na związek w drodze ustawy ze względu na ich cel mają charakter publiczny. O publicznoprawnym charakterze działalności Polskiego Związku Łowieckiego świadczy także konieczność odbycia, przez osoby ubiegające się o uprawnienia do polowania szkolenia prowadzonego przez Związek (art. 42 ust. 4 -7 ustawy Prawo łowieckie). Co istotne, zadania określone w art. 34 ustawy Prawo łowieckie mogą być realizowane również przez organy okręgowe Związku, w tym jego zarządy okręgowe (art. 32a ust. 4 ustawy Prawo łowieckie).

Działalność Polskiego Związku Łowieckiego regulują przepisy przywołanej już ustawy Prawo łowieckie, a w szczególności jej rozdział 6, a także statut. Polski Związek Łowiecki jest zrzeszeniem osób fizycznych i prawnych, które prowadzą gospodarkę łowiecką poprzez hodowlę i pozyskiwanie zwierzyny oraz działają na rzecz jej ochrony poprzez regulację liczebności populacji zwierząt łownych. Polski Związek Łowiecki posiada osobowość prawną. Polski Związek Łowiecki oraz koła łowieckie działają na podstawie ustawy oraz statutu uchwalonego przez Krajowy Zjazd Delegatów Polskiego Związku Łowieckiego. Statut Polskiego Związku Łowieckiego określa w szczególności organy Polskiego Związku Łowieckiego oraz koła łowieckiego, ich kompetencje, tryb dokonywania ich wyboru, zmiany bądź uzupełnienia składu.

Przepis art. 32a Prawa łowieckiego stanowi, że:

ust. 1. Organami Polskiego Związku Łowieckiego są:

1) Krajowy Zjazd Delegatów Polskiego Związku Łowieckiego, jako najwyższa władza Polskiego Związku Łowieckiego, który tworzą, wyłonieni w wyborach pośrednich, przedstawiciele kół łowieckich i przedstawiciele członków niezrzeszonych w kołach łowieckich;

2) Naczelna Rada Łowiecka, do zadań której należy ustalanie kierunków i planów działalności Polskiego Związku Łowieckiego między Krajowymi Zjazdami Delegatów oraz realizacja innych zadań przewidzianych statutem, oraz Okręgowe Rady Łowieckie;

3) Zarząd Główny jako organ zarządzający;

4) Główny Sąd Łowiecki i okręgowe sądy łowieckie jako organy orzekające w postępowaniu dyscyplinarnym;

5) Główny Rzecznik Dyscyplinarny i okręgowi rzecznicy dyscyplinarni jako organy prowadzące dochodzenia dyscyplinarne.

ust. 2. Zarząd Główny Polskiego Związku Łowieckiego reprezentuje Związek na zewnątrz.

ust. 3. Polski Związek Łowiecki zobowiązany jest posiadać organy kontroli wewnętrznej.

ust. 4. Statut Polskiego Związku Łowieckiego może przewidywać powoływanie innych organów krajowych i okręgowych, które realizują - na terenie swego działania - zadania określone w art. 34.

Z kolei z art. 33 wynika, że:

ust. 1. Koła łowieckie zrzeszają osoby fizyczne i są podstawowym ogniwem organizacyjnym w Polskim Związku Łowieckim w realizacji celów i zadań łowiectwa.

ust. 2. Koła łowieckie posiadają osobowość prawną i ponoszą odpowiedzialność za swoje zobowiązania.

ust. 3. Osobowość prawną koła łowieckie nabywają i tracą z dniem nabycia lub utraty członkostwa w Polskim Związku Łowieckim.

ust. 4. Wskazane statutem organy okręgowe, o których mowa w art. 32a ust. 4, koordynują i nadzorują działalność kół łowieckich oraz członków - osób fizycznych niezrzeszonych w kołach łowieckich.

ust. 5. Organy, o których mowa w ust. 4, uchylają, w ramach nadzoru, sprzeczne z prawem bądź statutem Polskiego Związku Łowieckiego uchwały kół łowieckich.

Z przywołanych przepisów wynika, że choć w strukturze organizacyjnej zrzeszenia podmiotowość prawną mają jedynie Polski Związek Łowiecki i koła łowieckie, to jednak zarządy okręgowe są statutowymi organami Polskiego Związku Łowieckiego wyposażonymi we własne władcze kompetencje.

Zauważyć w tym miejscu należy, że przepis art. 4 ust. 1 u.d.i.p. wymienia podmioty zobowiązane do udostępniania informacji publicznej, przy czym katalog podmiotów wyliczonych w art. 4 ust. 1 pkt 1-5 nie ma charakteru zamkniętego, gdyż ustawodawca posłużył się w określeniu tego katalogu zwrotem "w szczególności". Mając na uwadze, że unormowania u.d.i.p. wprowadziły odformalizowany tryb dostępu do informacji i stanowią konkretyzację wynikającego z Konstytucji RP prawa do informacji publicznej (art. 61 Konstytucji RP), należy stanąć na stanowisku, że przepisy określające otwarty katalog podmiotów wyliczonych w art. 4 ust. 1 pkt 1-5 u.d.i.p., o ile tylko są to "władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne", powinny być wykładane w taki sposób, który w najpełniejszy sposób gwarantuje rzeczywisty dostęp do informacji publicznej. Podmiotem zobowiązanym do zajęcia stanowiska w przedmiocie wniosku o udostępnienie informacji publicznej może być zatem zarówno Polski Związek Łowiecki, jak i jego jednostka organizacyjna w postaci zarządu okręgowego, a co za tym idzie zarówno Polski Związek Łowiecki, jak i zarządy okręgowe i koła łowieckie uprawnione są do rozpoznawania wniosków o udostępnienie informacji publicznej, w tym do wydawania rozstrzygnięć o jakich mowa w art. 16 ust.1 u.d.i.p. (por. dotyczące jednostek organizacyjnych spółek prawa handlowego wyroki NSA z dnia 4 kwietnia 2013 r. sygn. akt I OSK 102/13 i z dnia 3 kwietnia 2014 r. sygn. akt I OSK 2874, postanowienie NSA z dnia 26 września 2013 r. sygn. akt I OZ 811/13, wyrok WSA w Gliwicach z dnia 12 lutego 2013 r. sygn. akt IV SAB/Gl 146/12 -orzeczenia dostępne jw.).

Dlatego też orzekający w sprawie Sąd nie podzielił poglądu prawnego przedstawionego w postanowieniu WSA w Gdańsku z dnia 26 listopada 2014 r. sygn. II SAB/Gd 155/14, w którym doszło do nieuprawnionego utożsamienia osobowości prawnej, którą niewątpliwie Zarząd Okręgowy PZŁ nie dysponuje, ze zdolnością do bycia podmiotem obowiązków wynikających z u.d.i.p. Podkreślić w tym miejscu trzeba, że w art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. mowa jest o podmiotach reprezentujących inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, a nie o samych jednostkach, które zadania te wykonują i majątkiem takowym dysponują. Zarząd Okręgowy PZŁ w zakresie swoich kompetencji niewątpliwie reprezentuje zaś podmiot, jakim jest Polski Związek Łowiecki. Również w utrwalonym już orzecznictwie nie budzi wątpliwości, że Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego jest podmiotem, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p., a więc zobowiązanym do udostępnienia informacji publicznej z racji wykonywania przez Związek zadań publicznych wynikających m.in. z art. 34 ustawy Prawo łowieckie i legitymowanym w sprawie bezczynności w przedmiocie udzielenia informacji publicznej (zob. m.in. uzasadnienie postanowienia NSA z dnia 17 kwietnia 2007 r. sygn. I OSK 735/06 i wyroku NSA z dnia 5 kwietnia 2013 r. sygn. akt I OSK 89/13 - dostępnych jw.).

Reasumując tę część rozważań, stwierdzić należy, że Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego jest podmiotem zobowiązanym do udzielania informacji publicznej na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. i co za tym idzie do rozpoznania wniosku o udostępnienie informacji publicznej przez ten podmiot stosować się będzie regulacje ustawy o dostępie do informacji publicznej - i to niezależnie od tego, czy wniosek pochodzi od obywatela działającego w imieniu własnym czy też od prasy.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 u.d.i.p., informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych. Informacje, o udostępnienie których wystąpiono we wniosku z dnia 8 września 2014 r. do Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w K., tj. informacji dotyczącej ostatniego, przeprowadzonego w okręgu, kursu dla nowo wstępujących do PZŁ - poprzez podanie wszystkich tytułów kosztów i ich wysokości przyjętych w kalkulacji dla wyliczenia sumarycznego kosztu kursu pokrywanego przez jego uczestników, z podaniem dat odbywania się kursu, liczby jego uczestników i ile zobowiązany był zapłacić każdy z nich, stanowią informację publiczną w rozumieniu przepisów art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. f u.d.i.p.

W konsekwencji, skoro wniosek z dnia 8 września 2014 r. dotyczył informacji o charakterze publicznym i został skierowany do podmiotu wykonującego zadania publiczne, to mimo że pochodził od prasy w rozumieniu art. 7 ust. 2 pkt 1 Prawa prasowego, stosownie do art. 3a tej ustawy podlegał rozpatrzeniu przez Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w K. w trybie przewidzianym w ustawie o dostępie do informacji publicznej.

Dalej zauważyć trzeba, że ustawa o dostępie do informacji publicznej nie zawiera jakichkolwiek wymagań formalnych jakie winien spełniać wniosek o udostępnienie informacji publicznej. Wniosek taki może zatem przybrać każdą formę, o ile wynika z niego w sposób jasny co jest jego przedmiotem. Pogląd ten uzasadniony jest brakiem konieczności pełnego zidentyfikowania wnioskodawcy, a to z tego względu, że, domagając się udostępnienia informacji publicznej, nie musi się on wykazać jakimkolwiek interesem prawnym lub faktycznym, aby informację taką otrzymać. Także cel u.d.i.p. oraz regulacja zawarta w jej art. 10 ust. 2 tej ustawy, przewidująca że informacja publiczna, która może być niezwłocznie udostępniona, jest udostępniana w formie ustnej lub pisemnej bez pisemnego wniosku, uzasadnia wniosek, że postępowanie w sprawie udzielenia informacji publicznej jest odformalizowane i uproszczone. Z tego też względu np. brak autoryzowanego podpisu na wniosku o udostępnienie informacji publicznej nie stanowi jego braku formalnego uniemożliwiającego co do zasady jego rozpoznanie (por. wyroki NSA z dnia 16 marca 2009 r. sygn. akt I OSK 1277/08 i z dnia 30 listopada 2012 sygn. I OSK 1991/12 oraz wyrok tutejszego Sądu z dnia 5 września 2013 r. sygn. akt II SAB/Po 76/13 - dostępne jw.). W wyroku z dnia 30 listopada 2012 r. sygn. I OSK 1991/12 Naczelny Sąd Administracyjny wyjaśnił m.in., że w ustawie o dostępie do informacji publicznej brak jest wskazania jakichkolwiek wymagań formalnych wniosku (poza utrwaleniem go w formie pisemnej). Za wniosek pisemny uznawać należy również przesłanie zapytania pocztą elektroniczną i to nawet, gdy do jego autoryzacji nie zostanie użyty podpis elektroniczny. Pogląd ten uzasadniony jest brakiem konieczności pełnego zidentyfikowania wnioskodawcy, a to ze względu na to, że żądając informacji nie musi się on wykazać jakimkolwiek interesem prawnym lub faktycznym, aby otrzymać informację. Cel ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz regulacja art. 10 ust. 2 ustawy, który przewiduje, że informacja publiczna, która może być niezwłocznie udostępniona, jest udostępniana w formie ustnej lub pisemnej bez pisemnego wniosku, uzasadnia wniosek, iż postępowanie w sprawie udzielenia informacji publicznej jest odformalizowane i uproszczone. Pogląd ten Sąd orzekający w niniejszej sprawie w całości podziela i przyjmuje za własny. Co za tym idzie, tego rodzaju braku formalnego nie będzie także stanowił brak upoważnienia (pełnomocnictwa) do wystąpienia z wnioskiem o informacje publiczną w imieniu innego podmiotu. Skoro bowiem na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej nawet brak podpisania wniosku nie zwalnia organu od jego rozpoznania, to tym bardziej skutku tego nie będzie rodził mniej istotny brak formalny, jakim jest niedołączenie do wniosku odpowiedniego upoważnienia dla osoby podającej się za dziennikarza. Pozbawione jakiejkolwiek racjonalności byłoby bowiem takie wykładanie analizowanych przepisów, które prowadziłoby do sytuacji, że podlega rozpoznaniu w trybie przewidzianym ustawą o dostępie do informacji publicznej wniosek złożony przez redakcję czasopisma np. w formie elektronicznej i nieopatrzony bezpiecznym podpisem elektronicznym, a taki sam wniosek złożony i podpisany przez osobę podającą się za dziennikarza rozpoznaniu nie podlega do czasu okazania się odpowiednim upoważnieniem redakcji.

Z tych też przyczyn Sąd nie podziela odmiennych poglądów prawnych przedstawionych m.in. w orzeczeniach wojewódzkich sądów administracyjnych: WSA w Gdańsku z dnia 26 listopada 2014 r. sygn. II SAB/Gd 155/14, WSA w Łodzi z dnia 5 grudnia 2014 r. sygn. II SAB/Łd 159/14, WSA w Lublinie z dnia 18 listopada 2014 r. sygn. II SAB/Lu 437/14, WSA w Rzeszowie z dnia 3 grudnia 2014 r. sygn. II SAB/Rz 93/14 i WSA w Szczecinie z dnia 19 listopada 2014 r. sygn. II SAB/Sz 114/14. Podkreślić należy, że zaaprobowanie stanowiska przedstawionego w tym zakresie przez organ prowadziłoby do sytuacji, w której występujący o udostępnienie informacji prasowej będącej jednocześnie informacją publiczną dziennikarz byłby traktowany bardziej restrykcyjnie niż osoba dziennikarzem nie będąca, a żądająca udostępnienia informacji wyłącznie w oparciu o przepisy u.d.i.p. Stanowisko takowe nie znajduje zaś jakiegokolwiek oparcia w przepisach ustawy Prawo prasowe, a jednocześnie stoi w oczywistej sprzeczności z art. 3a tej ustawy stanowiącym, że w zakresie prawa dostępu prasy do informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. Podkreślić należy, że skoro ustawodawca nie zastosował w tym przepisie konstrukcji odesłania do odpowiedniego stosowania przepisów u.d.i.p., to regulacje te stosuje się wprost i bez jakichkolwiek modyfikacji. W konsekwencji prasa, która chce otrzymać informację o charakterze informacji publicznej, ma takie same uprawnienia w tym zakresie, jak każda inna osoba działającą na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Reasumując, sprecyzowany jasno wniosek o udostępnienie informacji prasowej będącej informacja publiczną i skierowany do podmiotu zobowiązanego do udostępnienia informacji publicznej wszczyna postępowanie w sprawie, jednakże na tym etapie w postępowaniu tym nie znajdują jeszcze zastosowania przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego (dalej: K.p.a.). Wniosek ten jest zatem złożony skutecznie i wywołuje określone w u.d.i.p. skutki prawne, czyli powinien podlegać rozpatrzeniu.

Na gruncie regulacji zawartych w u.d.i.p. istotne staje się jednakże wyróżnienie dwóch etapów postępowania o różnym charakterze i mających za przedmiot odmienne sprawy administracyjne. W pierwszym rzędzie podmiot wezwany do udostępnienia informacji winien ocenić czy żądana informacja stanowi informację publiczną, a jeśli tak to czy jest w posiadaniu podmiotu zobowiązanego. Dopiero udzielenie przez podmiot zobowiązany odpowiedzi pozytywnej na powyższe pytania będzie go upoważniało do dokonania oceny, czy prawo do informacji publicznej danego rodzaju podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy, czy też inne tajemnice prawnie chronione. Zauważyć w tym miejscu należy, że odmowa udostępnienia informacji ma charakter aktu woli, co oznacza, iż odmówić można wyłącznie udostępnienia informacji, którą podmiot zobowiązany posiada, zaś w przypadku nieposiadania wnioskowanej informacji właściwym sposobem rozpoznania wniosku jest poinformowanie o tym strony zwykłym pismem.

Dalej, istotną kwestią jest, czy posiadający informację publiczną podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej w ogóle zamierza informacji tej udzielić i czy w grę wchodzi informacja publiczna przetworzona, czy też podmiot zobowiązany zamierza obciążyć wnioskodawcę kosztami jej udostępnienia oraz czy w grę nie wchodzi odmowa udzielenia informacji. Ma to związek z formą zakończenia danego postępowania i przepisami, które znajdą wówczas zastosowanie.

Jeżeli organ (lub inny zobowiązany podmiot) dysponuje żądaną informacją publiczną i zamierza ją udostępnić bez opłat, to w postępowaniu tym nie mają w ogóle zastosowania przepisy K.p.a., bowiem informacja publiczna jest wtedy po prostu udostępniana, co przybiera postać czynności materialno-technicznej. Jak wskazano wyżej, dla wszczęcia takiego postępowania wystarczy jakikolwiek wniosek złożony w niesformalizowanej formie, wniosek ten nie musi być poparty żadnym uzasadnieniem ani wskazaniem szczególnego interesu jak również nie musi zawierać wskazania podmiotu od jakiego pochodzi, względnie podpisu tego podmiotu, bądź innych informacji identyfikujących bez wątpliwości jego autora. Natomiast sytuacja wygląda inaczej, gdy:

1. udostępnienie informacji publicznej wiąże się z poniesieniem kosztów, gdzie wezwanie do ich uiszczenia, jako akt o którym mowa w art. 3 § 2 pkt. 4 P.p.s.a., do którego nie stosuje się bezpośrednio przepisów K.p.a. - regulujących m.in. formę wniosku, wymaga zindywidualizowania wnioskodawcy. Wówczas z uwagi na potrzebę nałożenia na wnioskodawcę określonego obowiązku – zapłaty kosztów – podmiot od którego pochodzi wniosek musi być skonkretyzowany;

2. okazuje się, że informacja, której udostępnienia żąda wnioskodawca, ma charakter informacji publicznej przetworzonej, bowiem wówczas dodatkową kwestią wymagającą wykazania jest to, czy udostępnienie informacji jest szczególnie istotne dla interesu publicznego;

3. istnieją powody do odmowy udzielenia informacji publicznej przez wzgląd na tajemnice ustawowo chronione;

4. informacja publiczna nie może być udostępniona w sposób lub w formie określonych we wniosku, co rodzi konieczność poinformowania wnioskodawcy w trybie art. 14 ust. 2 u.d.i.p. i ewentualnie następczo umorzenia postępowania.

Wszystkie wskazane powyżej przypadki, w których ma dojść do podjęcia przez podmiot zobowiązany do udostępnienie informacji aktu administracyjnego, w tym zwłaszcza kwalifikowanego aktu administracyjnego, jakim jest decyzja administracyjna - odmowna bądź o umorzeniu postępowania, bezwzględnie wymagają sprecyzowania podmiotu, od którego pochodzi wniosek i do którego zostanie skierowane orzeczenie. Dlatego też wniesienie wniosku w imieniu innego podmiotu dopiero w takiej sytuacji procesowej wymagać będzie załączenia do wniosku dokumentu zawierającego stosowne upoważnienie (pełnomocnictwo). Brak tego upoważnienia winien zostać usunięty w postępowaniu naprawczym regulowanym w art. 64 § 2 K.p.a. Zgodnie z art. 16 ust. 2 u.d.i.p. do decyzji odmownej oraz o umorzeniu postępowania stosuje się przepisy K.p.a., co oznacza że K.p.a. znajduje zastosowanie do całego procesu wydawania decyzji, a więc także do kwestii usuwania braków formalnych wniosku o udostępnienie informacji publicznej, o ile zobowiązany organ zmierza do wydania takiej decyzji (por. wyrok NSA z dnia 16 grudnia 2009 r., sygn. akt I OSK 1002/09 - dostępny jw.).

Przenosząc przedstawione uwagi na grunt niniejszej sprawy, należy przede wszystkim zauważyć, że wniosek z dnia 8 września 2014 r. złożony przez K. M. jako dziennikarza dziennika "[...]", pomimo niedołączenia do niego upoważnienia do występowania w imieniu redaktora naczelnego tego dziennika, skutecznie – wbrew stanowisku Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w K. – wszczął postępowanie w sprawie udzielenia informacji publicznej i powinien podlegać rozpatrzeniu przez ten podmiot. W konsekwencji Zarząd zobowiązany był załatwić sprawę na gruncie przepisów u.d.i.p.

Załatwienie sprawy wymagało w pierwszym rzędzie ustalenia, czy żądane informacje stanowią informację publiczną, a jeśli tak to o jakim charakterze (informacje proste czy przetworzone), czy znajdują się w posiadaniu podmiotu, czy podmiot zobowiązany posiada środki techniczne umożliwiające udostępnienie informacji w sposób wskazany przez wnioskodawcę oraz czy udostępnienie żądanych informacji nie podlega ograniczeniu ze względu na tajemnice prawnie chronione, prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Dopiero poczynienie powyższych ustaleń umożliwiało zastosowanie jednej ze wskazanych w przepisach u.d.i.p., a omówionych powyżej, form załatwienia sprawy. Ponadto wyjaśnić należy, że udostępnienie informacji publicznej powinno nastąpić bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku (art. 13 ust. 1 u.d.i.p.). Wobec tego wezwanie do nadesłania upoważnienia do występowania w imieniu redakcji dziennika "[...]" byłoby dopuszczalne wyłącznie w konkretnych i uzasadnionych przez Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w K. okolicznościach prowadzących do podjęcia przez ten podmiot aktu administracyjnego (art. 16 w zw. z art. 17 u.d.i.p), a nadto – co istotne – wezwanie to powinno co do zasady nastąpić w przewidzianej prawem formie. Tymczasem Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w K. zarówno do dnia złożenia skargi, jak i do dnia wyrokowania przez tutejszy Sąd nie podjął żadnych z przywołanych powyżej czynności. Jedyną reakcją tego podmiotu na wniosek złożony przez dziennikarza dziennika "[...]" K. M. było wystosowanie do redakcji dziennika "[...]" pisma z dnia 12 września 2013 r., w którym wezwano redakcję do wyjaśnienia, czy K. M. pozostaje w stosunku pracy z redakcją dziennika Łowiecki albo zajmuje się redagowaniem, tworzeniem lub przygotowywaniem materiałów prasowych na rzecz i z upoważnienia redakcji oraz o nadesłanie stosownego upoważnienia, jednakże nastąpiło to bez wskazania terminu dla spełnienie powyższego żądania, jak i skutków prawnych niezastosowania się do powyższego wezwania.

Pismo to nie może być uznane za żadną z przywołanych powyżej czynności, do której podjęcia Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w K. był zobowiązany na gruncie regulacji u.d.i.p.

Podkreślić również należy, że Przewodniczący Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w K. w żaden sposób nie umotywował – chociażby pośrednio – konieczności nadesłania upoważnienia udzielnego K. M. W szczególności z pisma Przewodniczący Zarządu z dnia 12 września 2014 r. nie wynika, by którąkolwiek z szeregu żądanych informacji uznawał za informację przetworzoną, względnie by w sprawie chociażby potencjalnie zachodziła możliwość podjęcia decyzji o odmowie udostępnienia informacji publicznej lub decyzji o umorzeniu postępowania czy też jakiegokolwiek innego aktu administracyjnego, który wiązałby się ustaleniem podmiotu, od którego pochodzi wniosek. Przewodniczący Zarządu nie wskazał też na konieczność poniesienia kosztów przez wnioskodawcę lub wykazania interesu publicznego dla udostępnienia informacji przetworzonej.

W ocenie Sądu, zważywszy na charakter pisma z dnia 12 września 2014 r., w tym z uwagi na jego konstrukcję, w której jako główny element wyeksponowane jest wskazanie braku pisemnego upoważnienia K. M. do złożenia wniosku w imieniu dziennika "[...]", należy uznać, że w istocie Zarząd nie przeprowadził merytorycznego rozpatrzenia wniosku z dnia 8 września 2014 r. Inaczej rzecz ujmując, niezależnie od niezłożenia przez wnioskodawcę żądanego przez podmiot zobowiązany upoważnienia, podmiot ten winien rozpoznać wniosek o udostępnienie informacji publicznej z dnia 8 września 2014 r. w takim zakresie, w jakim było to możliwe pomimo braku formalnego wniosku wyrażającego się w niedołączeniu do niego dokumentu potwierdzającego upoważnienie K. M. do działania w imieniu redakcji dziennika "[...]". Tym samym, wobec wyżej zaprezentowanych uwag Sądu, stwierdzić należy, że zobowiązany Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w K. na dzień złożenia skargi oraz na dzień wyrokowania pozostawał w bezczynności w rozpoznaniu wniosku z dnia 8 września 2014 r.

Mając na względzie dotychczasowe rozważania, Sąd na podstawie art. 149 § 1 P.p.s.a. w punkcie I sentencji wyroku zobowiązał Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w K. do załatwienia wniosku skarżącej redakcji z dnia 8 września 2013 r. w terminie 14 dni od daty zwrotu organowi akt sprawy z odpisem prawomocnego wyroku (art. 286 § 2 P.p.s.a.).

Załatwienie tego wniosku powinno nastąpić w sposób przewidziany prawem. Zauważyć w tym miejscu trzeba, że wobec treści skargi na obecnym etapie postępowania jest okolicznością niewątpliwą, iż wniosek z dnia 8 września 2014 r. pochodzi od redakcji dziennika "[...]". Okoliczność ta ma znaczenie nie tylko dla ustalenia strony postępowania, do której winny być kierowane ewentualne rozstrzygnięcia, lecz także dla oceny istnienia szczególnie istotnego interesu publicznego w udostępnieniu wnioskodawcy będącemu organem prasowym informacji publicznej przetworzonej, o ile w toku rozpoznawania wniosku redakcji dziennika "[...]" okaże się, że informacje, których udostępnienia domaga się we wniosku, mają charakter informacji publicznej przetworzonej. Następnie podmiot zobowiązany winien ocenić, czy i ewentualnie w jakim zakresie udostępnienie żądanych informacji podlega ograniczeniu ze względu tajemnice prawnie chronione, w tym prywatność osoby fizycznej oraz tajemnicę przedsiębiorstwa.

Sąd w punkcie II sentencji stwierdził, że bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w K. nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa. Trzeba mieć bowiem na uwadze, że podmiot ten nie pozostawił wniosku z dnia 8 września 2014 r. bez jakiejkolwiek odpowiedzi, a pozostawanie przez Zarząd w stanie bezczynności wynikało nie z lekceważenia przepisów prawa, lecz z błędnej ich interpretacji.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w punkcie III sentencji, na podstawie art. 200 i 205 § 2 P.p.s.a., uwzględniając wniosek strony skarżącej, fakt korzystania z reprezentacji procesowej oraz wysokość poniesionych kosztów sądowych.