Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Iwona Dąbrowska, Sędziowie WSA Olga Żurawska – Matusiak (spr.), Sławomir Antoniuk, , Protokolant starszy sekretarz sądowy Aneta Duszyńska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 lutego 2015 r. sprawy ze skargi P. G. - redaktora naczelnego dziennika "[...]" na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w O. w przedmiocie dostępu do informacji publicznej 1. zobowiązuje Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w O. do rozpoznania wniosku dziennikarza dziennika "[...]" – K. M. z dnia [...] sierpnia 2014 r. o udostępnienie informacji publicznej, w terminie 14 dni od daty doręczenia prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy; 2. stwierdza, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; 3. zasądza od Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w O. na rzecz skarżącego P. G. - redaktora naczelnego dziennika "[...]" kwotę 357 (słownie: trzysta pięćdziesiąt siedem) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Pismem z 1 sierpnia 2014 r. dziennikarz dziennika [...] K. M. zwrócił się do Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w [...] o udzielenie informacji:

1. Kto jest obecnie przewodniczącym Zarządu Okręgowego i od jakiego dnia zajmuje tę funkcję, licząc od pierwszej jego kadencji na tym stanowisku?

2. Ile dni przewodniczący Zarządu Okręgowego przebywał na urlopie wypoczynkowym, urlopie bezpłatnym lub okolicznościowym w roku 2013 r.?

3. Ile dni przewodniczący Zarządu Okręgowego przebywał na zwolnieniu lekarskim (w tym urlopie zdrowotnym, sanatorium, etc.) w 2013 r.?

4. Ile dni przewodniczący Zarządu Okręgowego przebywał na delegacjach służbowych w 2013 r.?

5. Jakie sumarycznie koszty delegacji służbowych poniósł Polski Związek z tytułu delegacji służbowych przewodniczącego Zarządu Okręgowego w 2013 r.

Jako podstawę prawną swojego żądania wskazał art. 4 ust. 1 i 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe, jednocześnie zaznaczył, że w przypadku odmowy udzielenia żądanych informacji wnosi, w imieniu redaktora naczelnego, o złożenie w ciągu 3 dni odmowy w trybie art. 4 ust. 3 ustawy Prawo prasowe.

Przewodniczący Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w [...] J. S. w odpowiedzi na powyższe zwrócił się do redaktora naczelnego dziennika [...] o przesłanie kserokopii legitymacji dziennikarskiej K. M. oraz upoważnienia do reprezentowania redakcji w tej sprawie.

Pismem z15 września 2014 r. redaktor naczelny dziennika [...] P. G. (dalej jako skarżący) wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w [...], w przedmiocie udzielenia informacji prasowej na wniosek z [...] sierpnia 2014 r.

W uzasadnieniu skargi skarżący przedstawił stan faktyczny sprawy oraz wskazał, że do dnia wniesienia skargi wnioskowana informacja nie została udzielona. Wyjaśnił m.in., że udostępnianie informacji publicznej prasie odbywa się w trybie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r. nr 112, poz. 1198 ze zm – dalej: "u.d.i.p.). Natomiast art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe (Dz. U. nr 5, poz. 24 ze zm., dalej jako p.p.) poszerza katalog podmiotów zobowiązanych do udzielania prasie informacji o podmioty nie wymienione w ustawie o dostępie do informacji publicznej., tj. o przedsiębiorców i podmioty nie zaliczone do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku.

Zatem w świetle art. 3a ustawy p.p. dla wskazania właściwego trybu dostępu do określonej informacji, w sytuacji, gdy wnioskuje o nią prasa, decydujące znaczenie ma ocena charakteru tej informacji oraz charakteru adresata wniosku. W sytuacji bowiem, gdy wniosek taki będzie dotyczył informacji publicznej i zostanie skierowany do podmiotu zobowiązanego na mocy art. 4 ust. 1 u.d.i.p. do udostępniania informacji publicznych, właściwym dla jego załatwienia będzie tryb określony w przepisach ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Skarżący, powołując się na art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. i orzecznictwo sądów administracyjnych, stwierdził, że Polski Związek Łowiecki jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, a przez to objętym regulacją powyższego unormowania. Polski Związek Łowiecki wykonuje m.in. zadania administracji publicznej, w tym między innymi polegające na zachowaniu i rozwoju populacji zwierząt łownych i innych dziko żyjących. Ponadto Polski Związek Łowiecki realizuje również zadania powierzone mu przez ministra właściwego do spraw ochrony środowiska. Wymienione zadania nałożone na Związek w drodze ustawy mają charakter publiczny, dlatego informacja o działalności jego organów, określonych w ustawie winna być udzielana na wniosek tak prasy, jak i każdego obywatela R.P. na postawie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Wniosek z [...] sierpnia 2014 r., jako dotyczący udzielenia informacji o charakterze publicznym i skierowany do podmiotu wykonującego zadania publiczne, podlegał zatem, zdaniem skarżącego, rozpatrzeniu przez Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w [...], w trybie przewidzianym w ustawie o dostępie do informacji publicznej, a nie w trybie art. 4 ustawy p.p. Oznacza to, że brak odpowiedzi Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w [...] jest bezczynnością w tym przedmiocie.

W odpowiedzi na skargę Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego (dalej zwany w skrócie jako Zarząd) w [...] wniósł o jej odrzucenie, stwierdzając, że skarga jest przedwczesna i jako taka niedopuszczalna. Zarząd miał bowiem prawo oczekiwać, iż K. M., powołując się na działanie jako dziennikarz dziennika [...] i wnosząc o udostępnienie informacji w trybie prawa prasowego, wykaże się umocowaniem od występowania z takim pytaniem w imieniu redakcji. Zdaniem Zarządu wniosek zawierał braki formalne, które nie zostały usunięte mimo wezwania.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje.

Stosownie do treści z art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm., zwanej w dalszej części również: "P.p.s.a.") kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje między innymi orzekanie w sprawach skarg na bezczynność. W takich przypadkach kontroli poddany jest brak aktu lub czynności w sytuacji, gdy organ administracji, względnie inny podmiot zobowiązany do określonego działania, miał obowiązek podjąć działanie w danej formie w określonym przez prawo terminie. Dla dopuszczalności skargi na bezczynność nie mają znaczenia powody, przez które akt nie został podjęty lub czynność nie została dokonana, jak również czy bezczynność spowodowana została zawinioną lub niezawinioną opieszałością organu.

Skarga okazała się zasadna.

Przystępując do rozpoznania niniejszej skargi w pierwszej kolejności należy wskazać, iż w świetle ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe, w tym w szczególności jej art. art. 7 ust. 1 i ust. 2 pkt 1, pkt 6 i pkt 7 w związku z art. 3a tej ustawy, nie budzi wątpliwości legitymacja czynna redaktora naczelnego dziennika [...] - P. G., jako kierującego redakcją, skoro w piśmie z 1 sierpnia 2014 r. o udzielenie informacji zwracał się dziennikarz redakcji tego dziennika, powołując się na działanie z upoważnienia wyżej wymienionego. Zarówno bowiem dziennikarz, jak i redaktor naczelny konkretnego dziennika mieszczą się w pojęciu "prasa" w rozumieniu tej ustawy. Pojęcie "prasa" w rozumieniu powoływanego art. 7 ust. 2 pkt 1 p.p. obejmuje również zespoły ludzi i poszczególne osoby zajmujące się działalnością dziennikarską, zaś dziennikarzem jest osoba zajmująca się redagowaniem, tworzeniem lub przygotowywaniem materiałów prasowych, pozostająca w stosunku pracy z redakcją albo zajmująca się taką działalnością na rzecz i z upoważnienia redakcji.

Podkreślić należy, że wprawdzie autor wniosku nie powoływał się w nim na żadne pełnomocnictwo, jednak należy zauważyć, że przedmiotowy wniosek został w nagłówku oznaczony logo dziennika [...], złożony na druku firmowym redakcji, z podaniem danych w tym numeru rejestru sądowego, numerów telefonów, faxów, adresów poczty elektronicznej i strony internetowej, http://dziennik.lowiecki.pl, po otwarciu której nie budzi wątpliwości, że K. M. jest dziennikarzem tej redakcji. Ponadto jako jego podstawę prawną wskazano na przepisy prawa prasowego.

Brak jest zatem podstaw, by przyjąć, że z wnioskiem o udzielenie informacji w niniejszej sprawie K. M. występował w imieniu własnym, a nie jako dziennikarz dziennika [...]. W takiej sytuacji interes prawny w sprawie zainicjowanej tym wnioskiem będzie miał dziennik, a w konsekwencji redaktorowi naczelnemu (w niniejszej sprawie P. G.) takiego dziennika - jako osobie kierującej na mocy art. 25 ust. 1 p.p. jego redakcją – przysługuje legitymacja do wniesienia skargi w takim postępowaniu (vide wyroki z 2 grudnia 2014 r., IV SAB/Wr 253/14, z 6 maja 2014 r., II SAB/Lu 147/14 oraz z 11 września 2014 r., II SAB/Wa 328/14, dostępne w internetowej bazie orzeczeń pod adresem https://cbois.nsa.pl, dalej jako CBOSA).

Zgodnie z art. 4 ust.1 p.p. przedsiębiorcy i podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku są obowiązane do udzielenia prasie informacji o swojej działalności, o ile na podstawie odrębnych przepisów informacja nie jest objęta tajemnicą lub nie narusza prawa do prywatności Stosownie do art. 3a p.p. w zakresie prawa dostępu do informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Z powyższych regulacji wynika zatem, że udostępnianie informacji publicznej prasie odbywa się w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, natomiast art. 4 ust. 1 p.p. poszerza katalog podmiotów zobowiązanych do udzielania prasie informacji o podmioty niewymienione w ustawie o dostępie do informacji publicznej tj. o przedsiębiorców i podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku. Rozszerzenie uprawnienia wynikającego z art. 61 Konstytucji oraz ustawy o dostępie do informacji publicznej ma na względzie zadania jakie pełni prasa w demokratycznym społeczeństwie. Dla wskazania właściwego trybu dostępu do określonej informacji, w sytuacji, gdy wnioskuje o nią prasa, decydujące znaczenie ma ocena charakteru tej informacji oraz adresata wniosku. Jeżeli wniosek taki będzie dotyczył informacji publicznej i zostanie skierowany do podmiotu zobowiązanego na mocy art. 4 ust. 1 u.d.i.p. do udostępniania informacji publicznej, właściwym dla jego załatwienia będzie tryb określony w przepisach ustawy o dostępie do informacji publicznej.

W przypadku, gdy podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej prasie informacji tej nie udziela i nie wydaje w tym przedmiocie żadnego aktu, redaktorowi naczelnemu czasopisma przysługuje skarga do sądu administracyjnego na bezczynność na podstawie art. 3 § 2 pkt 8 w zw. z art. 3 § 2 pkt 4 P.p.s.a. (vide wyroki z 5 kwietnia 2013 r., I OSK 89/13, z 12 kwietnia 2013 r., I OSK 319/14, z dnia 18 września 2014 r. I OSK 2745/13, z 18 grudnia 2014 r., II SAB/Bk 81/14, CBOSA).

Dokonując analizy wywiedzionej w niniejszej sprawie skargi na bezczynność w udzieleniu informacji prasowej, w szczególności podniesionych w niej zarzutów i powołanych podstaw prawnych oraz motywów uzasadnienia, Sąd uznał, że przedmiotem zaskarżenia pozostawała w istocie bezczynność w udzieleniu informacji publicznej, a nie prasowej.

Dla oceny zaś, czy organ pozostaje w bezczynności w zakresie udzielenia informacji publicznej istotne znaczenie ma ustalenie, czy dysponuje on (art. 4 ust. 3 u.d.i.p.) informacją, która jest informacją publiczną w rozumieniu art. 1 ust. 1 i 6 u.d.i.p. oraz czy jest podmiotem zobowiązanym do udostępnienia tej informacji. Stosownie do treści art. 4 ust. 3 u.d.i.p. podmioty określone w ust. 1 i 2 tego artykułu są zobowiązane do udzielenia informacji, jeśli są w jej posiadaniu.

W dalszej kolejności ustaleniu podlega, czy organ udostępnił żądaną informację (lub podjął inne ustawą określone czynności) w określonym ustawą terminie (art. 13 ust. 1 i 2 u.d.i.p.). Bezczynność organu zachodzi wówczas, gdy w prawnie ustalonym terminie organ ten nie podjął żadnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadził postępowanie, ale – mimo istnienia ustawowego obowiązku – nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub też innego aktu lub nie podjął stosownej czynności określonej w art. 3 § 2 pkt 1- 4a P.p.s.a.

Na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej przez bezczynność organu rozumieć należy sytuację, w której organ zobowiązany do podjęcia czynności materialno-technicznej w przedmiocie informacji publicznej takiej czynności nie podejmuje. Natomiast stanowisko organu o odmowie udzielenia informacji winno przybrać procesową formę decyzji administracyjnej (art. 16 u.d.i.p.), co uzasadnia stosowanie w tym zakresie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego Jeżeli jednak żądanie nie dotyczy informacji publicznej, organ odmawia jej udostępnienia zwykłym pismem, sporządzonym z zachowaniem przewidzianych terminów.

Nadto należy podkreślić, że zgodnie z art. 4 ust. 1 u.d.i.p. do udzielania informacji publicznej zobowiązane są nie tylko władze publiczne, ale także inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności: podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów. Przy czym, jak podkreślił NSA w wyroku z 13 grudnia 2013 r. w sprawie I OSK 1858/13, termin "zadania publiczne" jest pojęciem szerszym od terminu "zadania władzy publicznej".

Wszczynające niniejsze postępowanie żądanie udzielenia informacji zostało skierowane do podmiotu zobowiązanego do udzielenia informacji publicznej. Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w [...] jest bowiem podmiotem wykonującym zadania publiczne, a przez to objętym regulacją art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. Powyższe stanowisko jest ugruntowane w orzecznictwie i Sąd rozpoznający niniejszą sprawę w pełni ten pogląd podziela (vide wyroki z 28 listopada 2013 r., I OZ 1155/13, z 5 kwietnia 2013 r., I OSK 89/13, z 18 września 2014 r., I OSK 2745/13, CBOSA).

Z treści art. 34 ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (Dz. U. z 2013 r. poz. 1226 ze zm.) wynika, że Polski Związek Łowiecki został zobowiązany do realizacji zadania z zakresu administracji publicznej. Do zadań tych zalicza się m. in.: prowadzenie gospodarki łowieckiej w obwodach wyłączonych z wydzierżawienia i w obwodach wydzierżawionych przez koła łowieckie, troskę o rozwój łowiectwa i współdziałanie z administracją rządową i samorządową, jednostkami organizacyjnymi Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe i parkami narodowymi oraz organizacjami społecznymi w ochronie środowiska przyrodniczego, a także w zachowaniu i rozwoju populacji zwierząt łownych i innych dziko żyjących. Związek realizuje również inne zadania powierzone mu przez ministra właściwego do spraw ochrony środowiska. Wymienione zadania, nałożone na związek w drodze ustawy, ze względu na ich cel mają charakter publiczny (vide R. Stec "Uprawianie łowiectwa i prowadzenie gospodarki łowieckiej. Uwarunkowania administracyjnoprawne, cywilnoprawne i organizacyjne", Lex 2012). O publicznoprawnym charakterze działalności Polskiego Związku Łowieckiego świadczy także konieczność odbycia, przez osoby ubiegające się o uprawnienia do polowania, szkolenia prowadzonego przez Związek (art. 42 ust. 4 -7 Prawa łowieckiego). Wymaga podkreślenia, że powyższe zadania mogą być realizowane również przez organy statutowe Polskiego Związku Łowieckiego - zarządy okręgowe (art. 32a ust. 4 tej ustawy).

Ponadto wskazać należy, że przepis art. 4 ust. 1 u.d.i.p. wymienia podmioty zobowiązane do udostępniania informacji publicznej, przy czym katalog podmiotów wyliczonych w art. 4 ust. 1 pkt 1-5 u.d.i.p. nie ma charakteru zamkniętego, gdyż ustawodawca posłużył się w określeniu tego katalogu zwrotem "w szczególności". Mając na uwadze, że unormowania ustawy o dostępie do informacji publicznej wprowadziły odformalizowany tryb dostępu do informacji i stanowią konkretyzację wynikającego z Konstytucji RP prawa do informacji publicznej (art. 61 Konstytucji RP), należy stanąć na stanowisku, że przepisy określające otwarty katalog podmiotów wyliczonych w art. 4 ust. 1 pkt 1-5 u.d.i.p., o ile tylko są to "władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne", powinny być wykładane aby jak najpełniej zagwarantować rzeczywisty dostęp do informacji publicznej. Podmiotem zobowiązanym do zajęcia stanowiska w przedmiocie wniosku o udostępnienie informacji publicznej może być zatem zarówno Polski Związek Łowiecki, jak i jego jednostka organizacyjna w postaci zarządu okręgowego, a co za tym idzie zarówno Polski Związek Łowiecki jak i zarządy okręgowe i koła łowieckie uprawnione są do rozpoznawania wniosków o udostępnienie informacji publicznej, w tym do wydawania rozstrzygnięć o jakich mowa w art. 16 ust.1 u.d.i.p. (por. dotyczące jednostek organizacyjnych spółek prawa handlowego wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 kwietnia 2013 r., I OSK 102/13, z 3 kwietnia 2014 r., I OSK 2874, postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 września 2013 r., I OZ 811/13, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 12 lutego 2013 r., IV SAB/Gl 146/12 CBOSA). Także zgodnie z utrwalonym już orzecznictwem nie budzi wątpliwości, że Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego jest podmiotem, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p., a więc zobowiązanym do udostępnienia informacji publicznej z racji wykonywania przez Związek zadań publicznych wynikających m.in. z art. 34 Prawa łowieckiego i legitymowanym w sprawie bezczynności w przedmiocie udzielenia informacji publicznej (zob. m.in. uzasadnienie postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 kwietnia 2007 r., I OSK 735/06, wyroku NSA z 5 kwietnia 2013 r., I OSK 89/13 – CBOSA).

Reasumując stwierdzić zatem należy, że Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w [...] jest podmiotem zobowiązanym do udzielania informacji publicznej na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. i co za tym idzie do rozpoznania wniosku o udostępnienie informacji publicznej przez ten podmiot stosować się będzie regulacje ustawy o dostępie do informacji publicznej i to niezależnie od tego czy wniosek pochodzi od obywatela działającego w imieniu własnym, czy też od prasy.

Następnie wskazać należy, iż dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy niezbędne jest również ustalenie, czy żądane informacje są informacją publiczną.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 u.d.i.p, informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych, w szczególności o sprawach wymienionych w art. 6 tej ustawy. Art. 6 ustawy zawiera przykładowy, otwarty katalog typowych informacji publicznych. Dlatego też doktryna oraz orzecznictwo sądowe, w oparciu o ogólną formułę ustawy, a także konstytucyjną konstrukcję prawa do informacji publicznej, za informację publiczną uznają wszelkie informacje dotyczące faktów zarówno wytworzonych przez władzę publiczną lub inny podmiot wykonujący funkcje publiczne, a także inne podmioty, które tę władzę realizują bądź gospodarują mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa w zakresie powierzonych kompetencji (vide wyrok z 18 września 2008 r., I OSK 315/08, z 30 października 2002 r., II SA 181/02, z 20 października 2002 r., II SA 1956/02 oraz z 30 października 2002 r., II SA 2036-2037/02, CBOSA).

W szczególności, stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 2c i f u.d.i.p. informację publiczną stanowi informacja o podmiotach, o których mowa w art. 4 ust. 1, w tym o przedmiocie ich działalności, kompetencjach oraz majątku, którym dysponują. Ponadto informację publiczną w myśl art. 6 ust. 1 pkt 2c i f u.d.i.p. stanowią informacje o podmiotach, o których mowa w art. 4 ust. 1, w tym o organach i osobach sprawujących w nich funkcje i ich kompetencjach (pkt 2), zasadach funkcjonowania podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 1 (pkt 3), majątku publicznym (pkt 5).

Konkludując skoro Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w [...] jest, jak wskazano wyżej, podmiotem zobowiązanym do udzielenia informacji publicznej i znajduje się w posiadaniu (czego nie kwestionował) żądanej wnioskiem z [...] sierpnia 2014 r. informacji, a do dnia orzekania w niniejszej sprawie nie rozpoznał wniosku skarżącego, to uznać należy, że pozostaje w bezczynności.

Podkreślić ponadto należy, że ustawa o dostępie do informacji publicznej nie zawiera jakichkolwiek wymagań formalnych jakie winien spełniać wniosek o udostępnienie informacji publicznej. Wniosek taki może zatem przybrać każdą formę, o ile wynika z niego w sposób jasny co jest jego przedmiotem. Pogląd ten uzasadniony jest brakiem konieczności pełnego zidentyfikowania wnioskodawcy, a to z tego względu, że żądając udostępnienia informacji publicznej nie musi się on wykazać jakimkolwiek interesem prawnym lub faktycznym, aby informację taką otrzymać.

Także cel ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz regulacja zawarta w jej art. 10 ust. 2, przewidująca że informacja publiczna, która może być niezwłocznie udostępniona, jest udostępniana w formie ustnej lub pisemnej bez pisemnego wniosku, uzasadnia wywód, iż postępowanie w sprawie udzielenia informacji publicznej jest odformalizowane i uproszczone.

Z tego też względu np. brak autoryzowanego podpisu na wniosku o udostępnienie informacji publicznej nie stanowi jego braku formalnego (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 marca 2009 r., I OSK 1277/08 z 30 listopada 2012 r. oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 5 września 2013 r., II SAB/Po 76/13). Braku formalnego nie będzie także stanowił brak upoważnienia (pełnomocnictwa) do wystąpienia z wnioskiem o informacje publiczną w imieniu innego podmiotu.

Sprecyzowany jasno wniosek o udostępnienie informacji publicznej wszczyna postępowanie w sprawie, jednakże na tym etapie w postępowaniu tym nie znajdują jeszcze zastosowania przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Wniosek ten jest zatem złożony skutecznie i wywołuje określone w ustawie o dostępie do informacji publicznej skutki prawne, czyli powinien podlegać rozpatrzeniu.

Na gruncie regulacji zawartych w ustawie o dostępie do informacji publicznej istotne staje się jednakże wyróżnienie dwóch etapów postępowania o różnym charakterze i mających za przedmiot odmienne sprawy administracyjne.

W pierwszym rzędzie podmiot wezwany do udostępnienia informacji winien ocenić czy żądana informacja stanowi informacje publiczną, a jeśli tak to czy jest w posiadaniu podmiotu zobowiązanego

Dopiero udzielenie przez podmiot zobowiązany odpowiedzi pozytywnej na powyższe pytania upoważniało będzie do dokonania również zindywidualizowanej oceny, czy prawo do informacji publicznej danego rodzaju podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy.

Zauważyć w tym miejscu należy, iż odmowa udostępnienia informacji ma charakter aktu woli, co oznacza, iż odmówić można wyłącznie udostępnienia informacji, którą podmiot zobowiązany posiada, zaś w przypadku nieposiadania wnioskowanej informacji właściwym sposobem rozpoznania wniosku jest poinformowanie o tym strony zwykłym pismem.

Dalej ważnym jest, czy podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej i posiadający ją w ogóle zamierza informacji tej udzielić, czy w grę wchodzi informacja publiczna przetworzona, czy podmiot zobowiązany zamierza obciążyć wnioskodawcę kosztami jej udostępnienia oraz czy w grę nie wchodzi odmowa udzielenia informacji. Ma to związek z formą zakończenia danego postępowania i przepisami, które znajdą wówczas zastosowanie.

Jeżeli organ (lub inny zobowiązany podmiot) dysponuje żądaną informacją publiczną i zamierza ją udostępnić bez opłat, to w postępowaniu tym nie mają w ogóle zastosowania przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, bowiem informacja publiczna jest wtedy po prostu udostępniana, co przybiera postać czynności materialno-technicznej.

Jak wskazano wyżej dla wszczęcia takiego postępowania wystarczy wniosek ustny bądź złożony w innej niesformalizowanej formie, wniosek ten nie musi być poparty żadnym uzasadnieniem ani wskazaniem szczególnego interesu.

Sytuacja wygląda inaczej gdy:

1. udostępnienie informacji publicznej wiąże się z poniesieniem kosztów, gdzie wezwanie do ich uiszczenia, jako akt o którym mowa w art. 3 § 2 pkt. 4 P.p.s.a., do którego nie stosuje się bezpośrednio przepisów Kodeksu postepowania administracyjnego regulujących m.in. formę wniosku, wymaga zindywidualizowania wnioskodawcy. Wówczas z uwagi na potrzebę nałożenia na wnioskodawcę określonego obowiązku – zapłaty kosztów – podmiot od którego pochodzi wniosek musi być skonkretyzowany;

2. okazuje się, że informacja, której udostępnienia żąda wnioskodawca, ma charakter informacji publicznej przetworzonej, bowiem wówczas dodatkową kwestią wymagającą wykazania jest to, czy udostępnienie informacji jest szczególnie istotne dla interesu publicznego;

3. istnieją powody do odmowy udzielenia informacji publicznej przez wzgląd na tajemnice ustawowo chronione;

4. informacja publiczna nie może być udostępniona w sposób lub w formie określonych we wniosku, co rodzi konieczność poinformowania wnioskodawcy w trybie art. 14 ust. 2 u.d.i.p. i ewentualnie następczo umorzenia postępowania.

Wszystkie wskazane powyżej przypadki, w których ma dojść do podjęcia przez podmiot zobowiązany do udostępnienie informacji aktu administracyjnego, w tym zwłaszcza kwalifikowanego aktu administracyjnego, jakim jest decyzja administracyjna – odmowna bądź o umorzeniu postępowania, bezwzględnie wymagają sprecyzowania podmiotu, od którego pochodzi wniosek i do którego zostanie skierowane orzeczenie.

Dlatego też wniesienie wniosku w imieniu innego podmiotu wymaga załączenia do wniosku dokumentu zawierającego stosowne upoważnienie (pełnomocnictwo).

Brak tego upoważnienia winien zostać usunięty w postępowaniu naprawczym regulowanym w art. 64 § 2 K.p.a. Zgodnie z art. 16 ust. 2 u.d.i.p. do decyzji odmownej oraz o umorzeniu postępowania stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, co oznacza że ten akt prawny znajduje zastosowanie do całego procesu wydawania decyzji, a więc także do kwestii usuwania braków formalnych wniosku o udostępnienie informacji publicznej, o ile zobowiązany organ zmierza do wydania takiej decyzji (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 grudnia 2009 r., I OSK 1002/09 – CBOSA).

Przenosząc te uwagi na grunt kontrolowanej sprawy należy przede wszystkim zauważyć, że wniosek z [...] sierpnia 2014 r. złożony przez K. M., jako dziennikarza dziennika [...], pomimo niedołączenia do niego upoważnienia do występowania w imieniu redaktora naczelnego tego dziennika, skutecznie – wbrew stanowisku wynikającemu z postawy Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w [...] – wszczął postępowanie w sprawie udzielenia informacji publicznej i powinien podlegać rozpatrzeniu przez ten podmiot.

W konsekwencji Zarząd zobowiązany był załatwić sprawę na gruncie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Wskazać należy, iż udostępnienie informacji publicznej powinno nastąpić bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku (art. 13 ust. 1 u.d.i.p.).

Wezwanie do nadesłania upoważnienia do występowania w imieniu redaktora naczelnego dziennika [...] byłoby dopuszczalne wyłącznie w konkretnych i uzasadnionych przez Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w [...] okolicznościach prowadzących do podjęcia przez ten podmiot aktu administracyjnego (art. 16 w zw. z art. 17 u.d.i.p), a nadto – co istotne – wezwanie to powinno co do zasady nastąpić w przewidzianej prawem formie.

Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w [...] do dnia wyrokowania nie podjął żadnych z przywołanych powyżej czynności. Jedyną reakcją tego podmiotu na wniosek złożony przez dziennikarza dziennika [...] K. M. było wystosowanie do redaktora naczelnego dziennika [...] pisma, w którym wezwano do nadesłania kserokopii legitymacji dziennikarskiej K. M. i upoważnienia do występowania w imieniu redaktora naczelnego tego dziennika, jednakże bez wskazania terminu dla spełnienia powyższego żądania jak i skutków prawnych niedopełnienie powyższego obowiązku.

Pismo to nie może być uznane za żadną z przywołanych powyżej czynności, do której podjęcia Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w [...] był zobowiązany na gruncie regulacji ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Podkreślić należy, iż Przewodniczący Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w [...] w żaden sposób nie uargumentował - chociażby pośrednio - konieczności nadesłania upoważnienia udzielnego K. M.. W szczególności z pisma Przewodniczący Zarządu nie wynika, by którąkolwiek z szeregu żądanych informacji uznawał za informacje przetworzoną, względnie by w sprawie chociażby potencjalnie zachodziła możliwość podjęcia decyzji o odmowie udostępnienia informacji publicznej lub decyzji o umorzeniu postępowania, ani też jakiegokolwiek innego aktu administracyjnego, który wiązałby się ustaleniem podmiotu od którego pochodzi wniosek. Przewodniczący Zarządu nie wskazał też na konieczność poniesienia kosztów przez wnioskodawcę lub wykazania interesu publicznego w związku koniecznością udostępnienia informacji przetworzonej. Co więcej pismo to zostało skierowane bezpośrednio do redaktora naczelnego dziennika [...] – P. G., a nie do osoby podpisanej pod wnioskiem z [...] sierpnia 2014 r., co sugeruje, iż Przewodniczący Zarządu w [...] nie miał wątpliwości, iż wniosek o udzielenie informacji prasowej został wniesiony przez dziennika [...], a nie w imieniu własnym przez K. M..

W ocenie Sądu, zważywszy na charakter ww. pisma, w tym z uwagi na jego konstrukcję, w której jako główny element wyeksponowane jest wskazanie braku pisemnego upoważnienia K. M. do złożenia wniosku w imieniu dziennika [...] należy uznać, że Zarząd nie przeprowadził merytorycznego rozpoznania wniosku z [...] sierpnia 2014 r.

Tak więc niezależnie od niezłożenia żądanego przez podmiot zobowiązany upoważnienia, winien on rozpoznać przedmiotowy wniosek o udostępnienie informacji publicznej z [...] sierpnia 2014 r., w takim zakresie w jakim było to możliwe pomimo braku formalnego wniosku wyrażającego się w niedołączeniu do niego dokumentu potwierdzającego upoważnienie K. M. do działania w imieniu redakcji dziennika ‘Łowiecki".

Tym samym, wobec wyżej zaprezentowanych uwag Sądu stwierdzić należy, iż Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w [...] na dzień złożenia skargi oraz na dzień wyrokowania pozostawał w bezczynności w rozpoznaniu wniosku z [...] sierpnia 2014 r.

Mając na względzie dotychczasowe rozważania Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 149 P.p.s.a. w punkcie I sentencji wyroku, zobowiązał Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w [...] do załatwienia wniosku skarżącego z [...] sierpnia 2013 r., w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej w terminie 14 dni od zwrotu organowi akt sprawy z prawomocnym wyrokiem.

Sąd, w punkcie II sentencji, stwierdził że bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w [...] nie nastąpiła z rażącym naruszeniem prawa. Zauważyć bowiem należy, że podmiot ten nie pozostawił wniosku z [...] sierpnia 2014 r. bez jakiejkolwiek odpowiedzi, a pozostawanie przez Zarząd w stanie bezczynności wynikało nie z lekceważenia przepisów prawa, lecz z błędnej ich interpretacji.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w punkcie III sentencji na podstawie art. 200 i 205 § 2 P.p.s.a.