Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Pisula-Dąbrowska (spr.) Sędziowie WSA Eugeniusz Wasilewski Andrzej Góraj Protokolant specjalista Marek Kozłowski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 kwietnia 2015 r. sprawy ze skargi P. G. – redaktora naczelnego dziennika "[...]" na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w S. w przedmiocie rozpoznania wniosku z dnia [...] października 2014 r. o udzielenie informacji publicznej 1. zobowiązuje Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w S. do rozpatrzenia wniosku skarżącego P. G. – redaktora naczelnego dziennika "[...]" z dnia [...] października 2014 r. o udostępnienie informacji publicznej, w terminie 14 dni od daty doręczenia prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy; 2. stwierdza, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; 3. zasądza od Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w S. na rzecz skarżącego P. G. – redaktora naczelnego dziennika "[...]" kwotę 357 (słownie: trzysta pięćdziesiąt siedem) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Wnioskiem z dnia [...] października 2014 r. K. M. zwrócił się do Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego, na podstawie art. 4 ust. 1 i art. 11 ust. 1 Prawa prasowego, o przesłanie kopii protokołów i podjętych uchwał z posiedzeń Zarządu Okręgowego PZŁ, które odbyły się w roku 2014 r.

W odpowiedzi Polski Związek Łowiecki Zarząd Okręgowy pismem z dnia [...] października 2014 r. poinformował wnioskodawcę, iż nie udzieli informacji do czasu udowodnienia, iż jest dziennikarzem uprawnionym do uzyskania informacji prasowej.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (datowanej 8 listopada 2014 r.) P. G. – redaktor naczelny dziennika "[...]", wnosząc o zobowiązanie Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego do udzielenia żądanej informacji i zasądzenia kosztów postępowania podniósł, że przepis art. 3a ustawy - Prawo prasowe stanowi, iż w zakresie prawa dostępu prasy do informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej. Wskazał, że wniosek z dnia [...] października 2014 r. winien być zatem rozpoznawany w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, a nie w trybie art. 4 ustawy - Prawo prasowe.

W odpowiedzi na skargę Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego wniósł o odrzucenie skargi na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, wywodząc, że skarga jest przedwczesna i niedopuszczalna. Podniósł, że wniosek o udzielenie informacji w trybie prawa prasowego podpisała osoba, która nie wykazała, iż pozostaje z redakcją w stosunku pracy. Wskazał też, że gdyby K. M. złożył przedmiotowy wniosek nie powołując się, iż jest dziennikarzem, a jedynie podpisał go we własnym imieniu, organ nie miałby wątpliwości, że należy rozpoznać ten wniosek w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, zważył co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z brzmieniem art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości m.in. poprzez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem.

Na wstępie zaakcentować należy, że przedmiotem skargi jest bezczynność Zarządu Głównego Polskiego Związku Łowieckiego w [...] polegająca na niezałatwieniu wniosku z dnia [...] października 2014 r. o udzielnie informacji prasowej złożonego przez K. M..

Dokonując analizy powyższego wniosku nie budzi – zdaniem Sądu – wątpliwości fakt, że pochodzi on od dziennika "[...]", a nie od K. M. występującego jako osoba fizyczna. Zatem jego źródłem jest prasa w rozumieniu art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe (Dz. U. Nr 5, poz. 24 ze zm.). Wprawdzie K. M. nie powoływał się w nim na żadne pełnomocnictwo, jednak wniosek ten posiada logo i nagłówek dziennika "[...]", a jako jego podstawę prawną wskazano art. 4 ust. 1 Prawa prasowego. Zatem nie ma żadnych podstaw do przyjęcia, że z wnioskiem o udzielenie informacji K. M. w niniejszej sprawie występował w imieniu własnym, a nie jako dziennikarz dziennika "[...]".

Stwierdzić również należy, że zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy - Prawo prasowe, przedsiębiorcy i podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku są obowiązane do udzielenia prasie informacji o swojej działalności, o ile na podstawie odrębnych przepisów, informacja nie jest objęta tajemnicą lub nie narusza prawa do prywatności. W przypadku odmowy udzielenia informacji, na żądanie redaktora naczelnego, odmowę doręcza się zainteresowanej redakcji w formie pisemnej, w terminie trzech dni; odmowa powinna zawierać oznaczenie organu, jednostki organizacyjnej lub osoby, od której pochodzi, datę jej udzielenia, redakcję, której dotyczy, oznaczenie informacji będącej jej przedmiotem oraz powody odmowy (ust. 3), a odmowę, o której mowa w ust. 3 lub niezachowanie wymogów określonych w tym przepisie, można zaskarżyć do sądu administracyjnego w terminie 30 dni; w postępowaniu przed sądem stosuje się odpowiednio przepisy o zaskarżaniu do sądu decyzji administracyjnych (ust. 4). Z kolei w myśl art. 3a ustawy, w zakresie prawa dostępu prasy do informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2014 r., poz. 782 ze zm.). Wniosek stąd, że udostępnianie informacji publicznej prasie odbywa się w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, natomiast art. 4 ust. 1 ustawy – Prawo prasowe poszerza katalog podmiotów zobowiązanych do udzielania prasie informacji o podmioty niewymienione w ustawie o dostępie do informacji publicznej. Chodzi tu o przedsiębiorców i podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku. W konsekwencji dla wskazania właściwego trybu dostępu do określonej informacji w sytuacji, gdy wnioskuje o nią prasa, decydujące znaczenie ma ocena charakteru tej informacji oraz charakteru adresata wniosku. W sytuacji bowiem, gdy wniosek taki będzie dotyczył informacji publicznej i zostanie skierowany do podmiotu zobowiązanego na mocy art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, właściwym dla jego załatwienia będzie tryb określony w przepisach ustawy o dostępie do informacji publicznej i z taką sytuacją mamy do czynienia w rozpoznawanej sprawie. Zgodnie z tym przepisem do udzielenia informacji publicznej zobowiązane są nie tylko władze publiczne, ale także inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności: podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów. Tymczasem Zarząd Główny Polskiego Związku Łowieckiego w [...] jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, a przez to objętym regulacją powyższego unormowania. W tym miejscu powołać należy się na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 kwietnia 2013 r., sygn. akt I OSK 89/13, w którym m.in. stwierdzono, że ustawodawca w art. 34 ustawy z dnia 13 października 1995 r. - Prawo łowieckie (tekst jedn. Dz. U. z 2002 r. Nr 42, poz. 372 ze zm.) przekazał temu podmiotowi szereg zadań z zakresu administracji publicznej, w tym m. in.: prowadzenie gospodarki łowieckiej w obwodach wyłączonych w obwodach wydzierżawionych przez koła łowieckie, troskę o rozwój łowiectwa i współdziałanie z administracją rządową i samorządową, jednostkami organizacyjnymi Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe i parkami narodowymi oraz organizacjami społecznymi w ochronie środowiska przyrodniczego, a także w zachowaniu i rozwoju populacji zwierząt łownych i innych dziko żyjących. Związek realizuje również inne zadania powierzone mu przez ministra właściwego do spraw środowiska. Wymienione zadania nałożone na związek w drodze ustawy ze względu na ich cel mają charakter publiczny (por. R. Stec: "Uprawianie łowiectwa i prowadzenie gospodarki łowieckiej. Uwarunkowania administracyjnoprawne, cywilnoprawne i organizacyjne.", Lex 2012). Publicznoprawny charakter działalności Zarządu Głównego Polskiego Związku Łowieckiego przesądza również o tym, że żądane w niniejszej sprawie informacje stanowią informacje publiczne, bowiem we wniosku domagano się udzielenia informacji dotyczącej występowania przez ZGPZŁ do zarządów okręgowych PZŁ o przekazanie na konto Zarządu kwot pieniężnych z kont okręgów skąd pochodziły te kwoty, jakie kwoty uzyskał Zarząd Główny z każdego z okręgów oraz jak zostaną lub jak zostały te środki zagospodarowane.

W myśl zaś art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, informację publiczną stanowi każda informacja o sprawach publicznych. W szczególności informacją taką, podlegającą udostępnieniu w trybie przepisów ustawy, jest informacja o podmiotach, o których mowa w art. 4 ust. 1, w tym o treści dokumentów urzędowych, w szczególności treści aktów administracyjnych i innych rozstrzygnięć (pkt 4 lit. a). Zatem nie budzi wątpliwości fakt, że wniosek z dnia [...] października 2014 r. dotyczył informacji o charakterze publicznym i został skierowany do podmiotu wykonującego zadania publiczne. Skoro zaś tak, to pomimo, iż żądanie to pochodziło od prasy w rozumieniu art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy – Prawo prasowe, stosownie do art. 3a tej ustawy, podlegało ono rozpatrzeniu przez Zarząd Główny Polskiego Związku Łowieckiego w [...] w trybie przewidzianym w ustawie o dostępie do informacji publicznej, a nie w art. 4 Prawa prasowego. Stąd też wobec braku odpowiedzi na przedmiotowe żądanie, organ pozostawał w bezczynności, a redaktorowi naczelnemu dziennika "[...]" przysługiwała skarga do sądu administracyjnego na bezczynność w tym przedmiocie, złożona w trybie art. 3 § 2 pkt 8 w zw. z art. 3 § 2 pkt 4 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (vide: postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 kwietnia 2013 r., sygn. akt I OSK 319/13). Należy zaznaczyć, że właśnie redaktor naczelny dziennika "[...]" posiadał legitymację do wniesienia w niniejszej sprawie skargi, bowiem art. 3a Prawa prasowego wskazuje jedynie tryb, w jakim ma być załatwiony wniosek prasy o udostępnienie informacji publicznej, skierowany do podmiotu zobowiązanego do udostępniania takich informacji. Użyte w tym unormowaniu słowo "prasa" wskazuje jednak, że w każdej takiej sprawie to "prasa" pozostaje w roli podmiotu żądającego informacji, zaś "Prasą" w rozumieniu Prawa prasowego jest na przykład określony dziennik (art. 7 ust. 2 pkt 7). Zatem w sytuacji, gdy wniosek o udostępnienie informacji publicznej wnosi dziennikarz działający w imieniu określonego dziennika, interes prawny w postępowaniu zainicjowanym tym wnioskiem będzie miał dziennik, a nie tylko dziennikarz, jako osoba fizyczna. Redaktorowi naczelnemu takiego dziennika - jako osobie kierującej na mocy art. 25 ust. 1 Prawa prasowego jego redakcją - przysługuje legitymacja do wniesienia skargi w takim postępowaniu.

W dalszej części stwierdzić należy, że z bezczynnością mamy do czynienia, gdy zobowiązany podmiot nie podjął żadnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadził postępowanie, ale - mimo istnienia ustawowego obowiązku - nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub też innego aktu lub nie podjął stosowanej czynności określonej w art. 3 § 2 pkt 1 - 4a ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Na gruncie spraw z zakresu informacji publicznej bezczynność zachodzi w szczególności wówczas, gdy podmiot zobowiązany do udostępniania informacji publicznych, pomimo dysponowania żądaną informacją publiczną, nie udostępnia jej zgodnie z art. 13 ust. 1 w zw. art. 14 ust. 1 ustawy, tj. bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, w sposób i w formie zgodnych z wnioskiem, bądź też w tym terminie nie wydaje, na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy, decyzji o odmowie udostępnienia informacji publicznej (co jest uzasadnione np. wobec stwierdzenia, że żądana informacja objęta jest ograniczeniem opisanym w art. 5 ust. 1 i 2 ustawy).

Zatem w rozpoznawanej sprawie Zarząd Główny Polskiego Związku Łowieckiego w [...] pozostaje w bezczynności w sprawie wniosku strony skarżącej z dnia [...] października 2014 r., ponieważ nie został on dotychczas załatwiony w żaden z opisanych wyżej sposobów.

Na marginesie już tylko dodać należy, że skarga dotyczy bezczynności w rozpoznaniu wniosku, a nie pisemnej odmowy udzielenia informacji. Sąd nie dopatrzył się w bezczynności Zarządu rażącego naruszenia prawa, ponieważ postawa organu była raczej wynikiem braku znajomości obowiązujących przepisów, a nie złej woli. Z tego samego powodu Sąd nie orzekł z urzędu grzywny wobec Zarządu Głównego Polskiego Związku Łowieckiego w [...].

W tym stanie rzeczy, na mocy art. 149 ust. 1 w zw. z art. 151 i art. 132, a w sprawie kosztów na podstawie art. 200 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), należało orzec, jak w sentencji.