Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Beata Jezielska Sędziowie Sędzia WSA Hanna Raszkowska Sędzia WSA Ewa Osipuk (spr.) Protokolant specjalista Jakub Borowski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 czerwca 2015r. sprawy ze skargi P. G. – redaktora naczelnego dziennika na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w udzieleniu informacji publicznej I. umarza postępowanie sądowe w zakresie bezczynności organu; II. orzeka, że bezczynność nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; III. orzeka o niewymierzaniu organowi grzywny; IV. zasądza od Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego na rzecz skarżącego kwotę 100 zł (sto złotych), tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Pismem z dnia 12 listopada 2012 r., S.P., powołując się na art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe (Dz. U. z 1984 r. Nr 5, poz. 24 z późn. zm.) oraz upoważnienie redaktora naczelnego dziennika "[...]" ", wystąpił do Zarządu Okręgowego Polskiego Związku [...]" w [...]" z wnioskiem o udzielenie informacji, czy Zarząd Okręgowy otrzymywał w latach 2007 – 2012, tusze dzików od [...]" na uroczystości organizowane przez władze lub organa PZŁ. W przypadku pozytywnej odpowiedzi, wnioskodawca prosił o wskazanie, ile i kiedy otrzymano takich tusz oraz czy Brygada płaciła za tusze tych dzików i w jakiej wysokości oraz czy tusze dzików posiadały świadectwa badań weterynaryjnych i przez kogo wydane.

Zarząd Okręgowy [...]", pismem z dnia 21 listopada 2012 r., zwrócił się do P.G. o potwierdzenie, że wnioskodawca reprezentuje go jako redaktora naczelnego lub redakcję Dziennik "[...]" ", albo jest dziennikarzem pozostającym w stosunku pracy z redakcją, gdyż nie wylegitymował się on stosownymi pełnomocnictwami, czy też innym dokumentem wskazującym na działanie z upoważnienia redaktora naczelnego tego Dziennika. Brak ten w ocenie strony stanowi przeszkodę do udzielenia odpowiedzi na kierowane zapytania.

Po rozpoznaniu sprawy ze skargi P.G. – redaktora naczelnego Dziennika "[...]" " na odmowę udzielenia informacji prasowej przez Zarząd Okręgowy [...]", Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie, wyrokiem z dnia 19 lutego 2013 r., sygn. akt II SA/Ol 2/13, uchylił odmowę udzielenia informacji prasowej i zasądził od Zarządu Okręgowego PZŁ zwrot kosztów postępowania sądowego. Sąd stwierdził, że żądane przez skarżącego informacje stanowią informację prasową, o której mowa w art. 4 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe (Dz.U. Nr 5, poz. 24 z późn. zm.). Sąd wskazał na sformalizowany charakter odmowy udzielenia informacji prasowej i ocenił, że zaskarżona odmowa nie spełnia wymogów, określonych w art. 4 ust. 1 i 3 Prawa prasowego. Sąd stwierdził, że konieczne jest ponowne rozpoznanie przedmiotowego wniosku przez Zarząd Okręgowy [...]" i udzielenie żądanej informacji w takim zakresie, w jakim nie ogranicza jej art. 4 ust. 1 ustawy Prawo prasowe.

Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 9 października 2013 r., sygn. akt

I OSK 1033/13, po rozpoznaniu skargi kasacyjnej Zarządu Okręgowego [...]" od powyższego wyroku, oddalił skargę kasacyjną. NSA uznał za zasadne stanowisko sądu pierwszej instancji co do obowiązku odpowiedzi Zarządu Okręgowego [...]" na skierowane pocztą elektroniczną żądania z dnia 12 listopada 2012 r. oraz z dnia 20 listopada 2012 r. Stwierdził, że pismo Zarządu Okręgowego z dnia 21 listopada 2012 r. należało potraktować za niespełniającą wymogów z art. 4 ust. 3 ustawy Prawo prasowe odmowę udzielenia informacji prasowej.

Pismem z dnia 5 sierpnia 2014 r., P.G., redaktor naczelny dziennika "[...]" wezwał Zarząd Okręgowy [...]" m.in. do ponownego rozpoznania wniosku z dnia 12 listopada 2012 r., a następnie wywiódł skargę do tut. Sądu, w której zarzucił organowi bezczynność w udzieleniu informacji publicznej. Skarżący wywiódł z art. 32 i art. 42d ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (Dz.U. z 2005 r. Nr 127 poz. 1066 z późn. zm.), że organ był zobowiązany do udzielenia żądanej informacji. Dokumenty wytworzone przez ZO PZŁ w ramach oceny, przez komisje powoływane przez organ, są dokumentami publicznymi, których nie trzeba przetwarzać, a więc nie wymagają wykazywania, że są one szczególnie istotne dla interesu publicznego. Skarżący wniósł o zobowiązanie organu do udzielenia żądanej informacji w terminie 14 dni oraz wymierzenie organowi grzywny w wysokości określonej w art. 156 § 6 p.p.s.a., żeby miała ona charakter represyjny i wychowawczy. Skarżący wywiódł, że bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa z uwagi na półroczną bezczynność w udzieleniu wnioskowanej informacji, datującą się od uprawomocnienia się wyroku uchylającego odmowę, oraz z uwagi na wiedzę organu w zakresie konsekwencji bezczynności, wynikającą z dotychczasowych postępowań toczących się z udziałem obu stron przed tut. Sądem.

W odpowiedzi na skargę, Zarząd Okręgowy [...]" wniósł o jej oddalenie w całości. W uzasadnieniu wyjaśnił, że po otrzymaniu skargi przeanalizował wnioski, które w ostatnich latach wpłynęły od różnych osób, które informowały, że występują w imieniu dziennika "[...]" " i od [...]", który składał szereg zapytań we własnym imieniu oraz udzielone na nie odpowiedzi. W wyniku tej analizy ustalono, że nie ma wśród nich dowodu nadania odpowiedzi na przedmiotowy wniosek, choć organ pozostawał w przekonaniu, że odpowiedź taka została udzielona po otrzymaniu rozstrzygnięcia Naczelnego Sądu Administracyjnego. Tym samym, organ nie jest w stanie wykazać, że odpowiedź na wniosek została udzielona, zaś przekonanie, że odpowiedział na nie wynika z faktu prowadzenia obszernej korespondencji z przedstawicielami dziennika i innymi osobami, składającymi pytania w trybie informacji publicznej. Zarząd Okręgowy [...]" wyjaśnił, że z uwagi na ograniczone możliwości finansowe i kadrowe, organ nie ma możliwości oddelegowania pracownika do wyłącznego zajmowania się tymi sprawami. Niezwłocznie po otrzymaniu skargi, gdy ustalono brak dowodu nadania odpowiedzi listem poleconym, skarżącemu została udzielona odpowiedź na wniosek, a tym samym skarga stała się bezprzedmiotowa.

W piśmie z dnia 23 kwietnia 2015 r., skierowanym do skarżącego, Zarząd Okręgowy [...]" wyjaśnił, że pozostawał w przekonaniu, że żądana informacja została już przekazana. Nie odnaleziono jednak dowodu nadania pisma w tej sprawie, wobec czego, ustosunkowując się do pytania z dnia 12 listopada 2012 r., poinformowano wnioskodawcę, że ZO [...]" nie prowadzi rejestrów związanych z otrzymywaniem tusz dzików, a w dokumentach księgowych brak jest faktur, czy innych dowodów przekazania tusz zwierzęcych od [...]"

W piśmie procesowym z dnia 15 maja 2015 r., skarżący stwierdził, że pismo organu z dnia 23 kwietnia 2015 r., nie zawiera odpowiedzi na pytania, zawarte w przedmiotowym wniosku, zatem nie może stanowić podstawy umorzenia postępowania. Skarżący zaznaczył, że pytania nie dotyczyły prowadzenia rejestrów, ani gromadzenia dowodów przyjmowania tusz od kół łowickich.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. z 2014 r., poz. 1647), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Kontrola ta obejmuje również orzekanie w sprawach skarg na bezczynność organów. W myśl art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo

o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.), powoływanej dalej jako "p.p.s.a.", skarga na bezczynność organu administracji przysługuje w sprawach, w których mogą być wydawane decyzje i postanowienia (art. 3 § 2 pkt 1, 2 i 3 p.p.s.a.) oraz w tych sprawach, w których mogą być wydawane akty lub podejmowane czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa (art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a.).

W piśmiennictwie i judykaturze przyjmuje się, że z bezczynnością organu administracji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy w prawnie określonym terminie organ nie podejmuje żadnych czynności w sprawie lub, gdy wprawdzie prowadził postępowanie w sprawie, jednakże, mimo istnienia ustawowego obowiązku, nie kończy go wydaniem stosownego aktu lub nie podejmuje czynności (zob. T. Woś, H. Krysiak-Molczyk i M. Romańska, Komentarz do ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2005, s. 86; wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 14 stycznia 2010 r., sygn. akt IV SAB/Wr 66/09, dostępny w: internetowej Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych: http://orzeczenia. nsa.gov.pl, dalej jako: "CBOSA").

Sąd, uwzględniając skargę na bezczynność organu, stosownie do art. 149 § 1 p.p.s.a., zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu lub dokonania czynności lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających

z przepisu prawa. Jednocześnie sąd stwierdza, czy bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Oznacza to, że celem skargi na bezczynność organu administracji jest doprowadzenie do wydania przez ten organ decyzji administracyjnej (lub innego aktu) w sprawie wszczętej żądaniem strony. Podnieść również należy, że przy ocenie zasadności skargi na bezczynność decydujący jest stan faktyczny z momentu orzekania przez sąd administracyjny i fakt dokonania czynności przez organ (por. uchwała 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 listopada 2008 r., sygn. akt I OPS 6/08, CBOSA). Nie można bowiem zobowiązać organu do dokonania czynności, która została w momencie orzekania już dokonana, nawet jeżeli przekroczony został przez organ termin przewidziany do jej wykonania. W sytuacji wydania przez organ administracji aktu lub dokonania czynności już po wniesieniu skargi na bezczynność organu, a przed jej rozpoznaniem przez sąd, postępowanie staje się bezprzedmiotowe.

Taka zaś sytuacja zaistniała w rozpoznawanej sprawie.

Bezsporne jest, że do dnia wniesienia skargi na bezczynność, Zarząd Okręgowy [...]" nie rozpoznał wniosku skarżącego z dnia 12 listopada 2012 r. Jednak już po wniesieniu skargi, pismem z dnia 23 kwietnia 2015 r., organ ten udzielił skarżącemu wnioskowanej informacji prasowej. Oznacza to, że w dacie rozpoznawania sprawy przez Sąd, Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w Olsztynie nie pozostawał już w bezczynności, skoro zrealizował obowiązek informacyjny wynikający z ustawy Prawo prasowe. Tym samym, postępowanie sądowoadministracyjne w sprawie o bezczynność stało się bezprzedmiotowe i Sąd zobowiązany był do jego umorzenia na podstawie art. 161 § 1 pkt 3 p.p.s.a.

Skarżący, w piśmie procesowym, wyraził niezadowolenie z treści uzyskanej odpowiedzi i z uwagi na to stwierdził, że nie może stanowić ona podstawy umorzenia postępowania ze skargi na bezczynność w udzieleniu informacji prasowej. Należy zauważyć, że udzielona dziennikarzowi odpowiedź nie musi go satysfakcjonować, ale musi być rzeczywista i odnosić się do materii pytania (zob. wyrok WSA w Warszawie z dnia 4 marca 2014 r., sygn. akt II SA/Wa 2238/13, CBOIS). Udzielenie informacji spełniającej te wymogi powoduje, że nie można skutecznie zarzucić bezczynności podmiotowi, który udzielił informacji prasowej. W ocenie Sądu, treść pisma z dnia 23 kwietnia 2015 r. spełnia powyższe warunki. Wprawdzie Zarząd Okręgowy nie podał wprost, czy w latach 2007 – 2012, otrzymał tusze dzików od [...]", ani bardziej szczegółowych informacji, lecz wyjaśnił, że nie posiada ani rejestrów otrzymywanych tusz dzików, ani faktur lub innych dowodów przekazania tusz zwierzęcych od [...]". Odniósł się zatem do meritum sprawy, gdyż z tej odpowiedzi można wnioskować, że nie jest w posiadaniu szczegółowych danych, których domaga się skarżący, a które wynikałyby z wiarygodnych dokumentów.

Z powyższych przyczyn, zasadne jest umorzenie postępowania w zakresie bezczynności organu.

Usunięcie przez organ stanu bezczynności po wniesieniu do sądu skargi na bezczynność nie zwalnia natomiast sądu administracyjnego z dokonania oceny, czy przewlekłe prowadzenie postępowania miało miejsce z rażącym naruszeniem prawa.

W ocenie Sądu, w rozpoznawanej sprawie bezczynność organu nie nosi cechy rażącego naruszenia prawa w rozumieniu art. 149 § 1 p.p.s.a. Oceniając tę okoliczność należy mieć na uwadze, iż - choć niewątpliwie organ przekroczył ustawowe terminy - to nie uzasadnia to stwierdzenia, że bezczynność miała cechy rażącego naruszenia prawa. Rażącym naruszeniem prawa będzie stan, w którym wyraźnie, ewidentnie, bezdyskusyjnie i drastycznie naruszono treść obowiązku wynikającego z przepisu prawa (zob. wyrok WSA w Łodzi z dnia 17 października 2014 r., sygn. akt II SAB/Łd 124/14, CBOSA).

W okolicznościach niniejszej sprawy, jak wynika z wyjaśnień organu zawartych

w odpowiedzi na skargę, pozostawał on w błędnym przekonaniu niezwłocznego udzielenia odpowiedzi skarżącemu po doręczeniu wyroku NSA. Przekonanie to organ uzasadnił prowadzeniem obszernej korespondencji z przedstawicielami dziennika "[...]" i innymi osobami, występującymi z wnioskami o udzielnie informacji publicznych, a także ograniczonymi możliwościami kadrowymi i finansowymi organu.

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd uznał, iż działań organu w przedmiotowej sprawie nie cechuje tak znaczny stopień naruszenia prawa, który uzasadniałby stwierdzenie, iż zaistniała bezczynność nosi cechę rażącego naruszenia prawa.

Z powyższych względów, nie zachodziła przesłanka do wymierzenia organowi grzywny na podstawie art. 149 § 2 p.p.s.a. Przepis ten nie obliguje sądu do wymierzenia grzywny, lecz daje mu takie uprawnienie. W okolicznościach rozpoznawanej sprawy zaniechanie organu, choć oczywiste, nie wymaga dyscyplinowania go przez wymierzanie grzywny.

Uwzględniając powyższe, na podstawie art. 149 § 1 p.p.s.a., Sąd w pkt. I. wyroku umorzył postępowanie sądowe w zakresie bezczynności organu; w pkt. II. orzekł, że bezczynność nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; w pkt. III. orzekł

o niewymierzaniu organowi grzywny. O zwrocie kosztów postępowania orzeczono

w pkt. IV. oparciu o art. 200 p.p.s.a.